სკოლა, რა თქმა უნდა, დაინტერსებული უნდა იყოს იმითი, რომ სკოლის ტერიტორიაზე ადამიანები არ მოიხმარდნენ ნარკოტიკებს - არც მოსწავლეები და არც უფროსი თაობა. და ასევე, არც არსებობდეს ფსიქოაქტიური ნივთიერებები სკოლის ტერიტორიაზე. ამის გაკეთება სხვადასხვა გზით არის შესაძლებელი, - ასე უპასუხა ნარკოლოგმა თამარ სირბილაძემ „ალტერნატივა ჯორჯიას“ მიერ ფსიქოაქტიური ნივთიერებების შესახებ ინფორმირებულობის ამაღლებაზე მიმართულ ღონისძიების ფარგლებში მიმდინარე „ფეისბუქლაივის“ დროს მოქალაქეის შეკითხვას - “რამდენად უნდა აკონტროლებდეს სკოლა ნარკოტიკის მოხმარებას?
თამარ სირბილაძე, ნარკოლოგი:
“აქ უნდა დავაუსტოთ, რას ვგულისხმობთ კონტროლში. სკოლა, რა თქმა უნდა, დაინტერსებული უნდა იყოს იმითი, რომ სკოლის ტერიტორიაზე ადამიანები არ მოიხმარდნენ ნარკოტიკებს - არც მოსწავლეები და არც უფროსი თაობა. და ასევე, არც არსებობდეს ფსიქოაქტიური ნივთიერებები სკოლის ტერიტორიაზე. ამის გაკეთება სხვადასხვა გზით არის შესაძლებელი.
არსებობს სკოლაზე მიმართული პრვენციული სტრატეგიები, რომელიც ორ ძირითად მიმართულებას გულისხმობს. ერთია სასკოლო გარემოზე მიმართული სტრატეგია, რომელშიც იგულისხმება სკოლის პოლიტიკა ფსიქოაქტიურ ნივთიერებებთან დაკავშირებით. თითოეულ სკოლას უნდა ჰქონდეს თავისი პოლიტიკა იმასთან დაკავშირებით, თუ რა რეაგირება ექნება და როგორ უნდა მოიქცეს სკოლა იმ შემთხვევაში, თუ ბავშმა მოიხმარა ნარკოტიკი ან დავუშვათ, იპოვეს რაღაც ფსიქოაქტიური ნივთიერება სკოლის ტერიტორიაზე. ან ნახეს ნახმარი ნემსები, შპრიცები და ასე შემდეგ. ეს არის ერთი მიმართულება - ინციდენტების მართვის პროცედურები. ეს ყველა სკოლას უნდა ჰქონდეს დეტალურად გაწერილი, რომ მერე არ დაიწყონ წერა და კითხვა, რა სიტუაციაში რა უნდა გააკეთონ.
მეორე საკითხია ის, რომ სასკოლო საზოგადოებას უნდა ჰქონდეს წარმოდგენა, იმ ფასეულობზის შესახებ, რომელსაც იზიარებს ამ სკოლის საზოგადოების ყველა წევრი, სეგმენტი, ფსიქოატიური ნივთიერების მოხმარებასთან დაკავშირებით. იქნება ეს ლეგალური თუ - არალეგალური ფსიქოატიური ნივთიერებები. ეს არის ერთი მიმართულება - სასკოლო გარემოზე მიმართული პრვენცია.
მეორე მიმართულება ეს არის პრევენციული განათლება. ანუ, სასკოლო-საგანმანათლებლო პროგრამები და კურიკულუმები, რომელიც აუცილებლად მორგებული უნდა იყოს ასაკობრივ თავისებურებებზე. დაწყებითი კლასებისთვის სხვა პროგრამაა საჭირო, შემდეგ საბაზისო სკოლისთვის სხვა და საშუალო სკოლისთვის სხვა. პრევენცია ეფექტურია მაშინ, როდესაც ის მიმდინარეობს გძელვადიანად და მთელი სასკოლო პერიოდის განმავლობაში, ბავში უნდა მიეწოდებოდეს რაღაც ინფორმაცია ამასთან დაკავშირებით. ძალიან მნიშვნელოვანია, იმდენად არ არის მნიშვნელოვანი ობიექტური ინფორმაციის მიწოდება, რამდენადაც იმ უნარ-ჩვევების განვითარების ხელშეწყობა, რომელიც ეხმარება ბავშვს, კომფორტულად იგრძნოს თავი საზოგადოებაში. არ დაჭირდეს არც ქიმიური და არც ქცევითი ყავარჯენი იმისთვის, რომ რაც მას პრობლემები შეხვდება ცხოვრებაში, ის გადაჭრას. ამას ჩვენ ვეძახით ფსიქოლოგიური იმუნიზაციას. ისევე, როგორც ინფექციური დაავადებების დროს, ვაკეთებთ იმუნიზაციას, რომ თავიდან ავიცილოთ ინფექციური დაავადებების გავრცელება, ზუსტად ასეა. ფსიქოლოგიური იმუნიზაცია ხელს უწყობს იმას, რომ ბავშვებში თავიდან ავიცილოთ ანტისოციალური ქცევები. ასევე პრობლემები ქცევები ფსიქოაქტიური ნივთიერების მოხმარებით გამოწვეული. ამას დიდი მნიშვნელობა აქვს იმიტომ, რომ პრევენცია უნივერსალური ხასიათის არის. არამხოლოდ ნარკოტიკის მოხარების პრევენციაზე, არამედ - სხვა პრობლემური ქცევების პრევნციაზეც. ამას უნდა ჰქონდეს წიმსწრები ხასიათი. შენ მას შესაბამისი, ჯანმრთელობაზე ორიენტირებული განწყობა უნდა შეუმუშაო და ჩამოაყალიბო მანამ, სანამ ის ამ ქცევის განხორციელებას დაიწყებს. სანამ თვითონ გასინჯავს ნარკოტიკულ ნივთიერებებს.
ზუსტად ეს ორი მიმრთულება. ერთი - უნარ-ჩვევების განვითარებაზე მიმართული, საგანმანათლებლო პროგრამებეი და მეორე - სასკოლო პოლიტიკა, ქმნიოს ერთიან სივრცეს სკოლაშ, რომელიც საბოლოო ჯამში ხელს უწყობს ჯანსაღი და უსაფრთხო გარემოს ჩამოყალიბებას.
არსებობს ისეთი პროგრამები, სადაც დეტალურად არის გაწერილი, როგორ უნდა იმოქმედოს მასწავლებელმა. ერთია ის, რომ ამ უნარ-ჩვევების სწავლება უმჯობესია გააკეთოს მომზადებუოლმა მასწავლებელმა, მაგრამ ესეც არ არის აუცილებელი. გაკვეთილები ისეა აწყობილი, პატარა ვორქშოპის შემდეგ, შეუძლია ეს გააკეთოს და მეორე მიმართულება არის ის, რომ იგივე სკოლაში, ეს საკითხები, რაღაცნაირად ჩართული იყოს სხვადასხვა საგნის სწავლების პროცესში. დავუშვათ მათემატიკის სწავლების დროს, მასწავლებელმა შეიტანოს ამოცანა, რომ ჰეროინის მოხმარების დროს იღუპება ამდენი ადამიანი და ა.შ. ძალიან ელემენტალური. ისტორიის გაკვეთილზე, ოპიუმის ომებზე მოუყვეს, მაგალითად. ანუ, მუდმივად უნდა იყოს შექმნილი ფონი. მათ სულ რაღაც უნდა ესმოდეთ.
„ალტერნატივა ჯორჯიამ“ ევროკავშირის ფინანსური მხარდაჭერით ფსიქოაქტიური ნივთიერებების შესახებ ინფორმირებულობის ამაღლებაზე მიმართულ ღონისძიება გამართა.
ღონისძიების დროს სკოლის მოსწავლეებს, მასწავლებლებს, მშობლებს და სხვა დაინტერესებულ პირებს შესაძლებლობა ჰქონდათ, დაესვათ შეკითხვები ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარებასთან დაკავშირებით, რომელზეც დარგის ექსპერტებმა სამეცნიერო მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ პასუხები გასცეს.
შეხვედრას მოდერაციას უწევდა ილიაუნის ასოცირებული პროფესორი და ნარკოლოგი დავით ოთიაშვილი;