28 ივნისს, ესპანეთის დედაქალაქ მადრიდში მუშაობას იწყებს ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის სამიტი, რომელსაც წევრი ქვეყნების გარდა, სხვა მოკავშირეთა ლიდერებიც ესწრებიან.
მოსალოდნელია, რომ სამიტის დღის წესრიგის მთავარი საკითხების უკრაინაში რუსეთის შეჭრა და ჩინეთის მზარდი საერთაშორისო ამბიციები იქნება.
სამხედრო ექსპერტებისა და პოლიტიკური ანალიტიკოსების ვარაუდით, წევრი ქვეყნები შეთანხმდებიან აღმოსავლეთ ევროპისა და ბალტიისპირეთის ქვეყნებში სამხედრო ყოფნის გაძლიერებას. ამასთან, მეტი მხარდაჭერა გაეწევა უკრაინას, რათა განაახლოს თავისი არმია, რომელიც ძირითადად კვლავ საბჭოთა ეპოქის აღჭურვილობას იყენებს.
ალიანსი ცდილობს დაეხმაროს კიევს რუსეთთან პირდაპირი დაპირისპირების გარეშე.
უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი სამიტზე ვიდეოხიდისსაშუალებით გამოვა. მან აღიარა, რომ უახლოეს მომავალში ნატოში გაწევრიანება ნაკლებად სავარაუდოა და ამის ნაცვლად, ევროკავშირში გაწევრიანებაზე ამახვილებს ყურადღებას.
სამიტზე სტუმრად პირველად მიიწვიეს იაპონიის, ავსტრალიის, სამხრეთ კორეისა და ახალი ზელანდიის ლიდერები. ოთხივე ქვეყანა მხარს უჭერს უკრაინას და გმობს რუსეთის აგრესიას, თუმცა კიდევ ერთი მიზეზი, რის გამოც ამ სამიტს ესწრებიან, წყნარ ოკეანეში ჩინეთის სამხედრო ყოფნასთან დაკავშირებული შეშოთებაა.
მნიშვნელოვანია ასევე, ნატოში ფინეთის და შვედეთს გაწევრიანების საკითხი. სამიტის ფარგლებში თურქეთს პრეზიდენტი რეჯებ ტაიპ ერდოღანი შეხვდება შვედეთის პრემიერ-მინისტრ მაგდალენა ანდერსონს და ფინეთის პრეზიდენტ საული ნიინისტოს, რათა განიხილონ ამ ქვეყნების ალიანსში გაწევრიანება, რომელსაც ამ დრომდე ბლოკავს ანკარა.
ერდოღანი სტოკჰოლმსა და ჰელსინკის ქურთისტანის მუშათა პარტიის, მემარცხენე ექსტრემისტული ჯგუფის DHKP-C-სა და აშშ-ში მცხოვრები მქადაგებლის ფეთულა გიულენის მხარდაჭერაში ადანაშაულებს.
ვარაუდობენ, რომ თურქეთის დაჟინებული მოთხოვნით, შვედეთი და ფინეთი, ანკარის ვეტოს მოხსნის სანაცვლოდ, გაამკაცრებენ პოზიციებს ქურთისტანის მუშათა პარტიისა და სხვა ჯგუფების წინააღმდეგ.
ამავდროულად, ექპსერტები თვლიან, რომ მადრიდის სამიტი იქნება ჯო ბაიდენის გლობალური ლიდერობისა და მისი ადმინისტრაციის ძალისხმევის გამოცდა, შეინარჩუნოს ალიანსის ერთიანობა და დაუპირისპირდეს რუსეთის შეჭრას უკრაინაში.
აშშ-ის მთავრობა ტრადიციულად ითვლება მსოფლიოში ყველაზე ძლიერი სამხედრო ორგანიზაციის - ნატოს მთავარ მოკავშირედ.
"ნატოს ეს სამიტი ბაიდენის ლიდერობის საბოლოო გამოცდაა", - უთხრა Fox News-ს ნატოს გენერალური მდივნის ყოფილმა თანაშემწემ, მარშალ ბილინგსლიმ. – "უპირველეს ყოვლისა, მან უნდა გაუხსნას გზა ფინეთსა და შვედეთს ბლოკში გაწევრიანებისკენ თურქეთთან შეთანხმების გაფორმებით. მეორე, მან უნდა დაარწმუნოს ქვეყნები უკრაინისთვის მნიშვნელოვანი დამატებითი მძიმე შეიარაღების მიწოდებაში. ეს განსაკუთრებით ეხება გერმანიას, რომელიც, ძირითადად, მხოლოდ სიტყვიერად უწევს სამხედრო დახმარებას".
"და მესამე, მან უნდა დაარწმუნოს ალიანსი, შეცვალოს ამჟამინდელი კონფიგურაცია ბალტიისპირეთში ძალების მუდმივი განლაგების კონფიგურაციისკენ", - დასძენს ბილინგსლი.
28-30 ივნისის მადრიდის სამიტის წინა დღეს, როგორც ნატოს გენერალურმა მდივანმა იენს სტოლტენბერგმა განაცხადა, ალიანსის წევრებისგან მოელის, რომ ისინი რუსეთს მათი უსაფრთხოებისთვის პირდაპირ საფრთხედ გამოაცხადებენ.
მან ასევე განაცხადა, რომ ნატო გაზრდის თავისი სწრაფი რეაგირების ძალების რაოდენობას თითქმის რვაჯერ, 300 000 ჯარისკაცამდე, რაც უპრეცენდენტოა. ამჟამად, ამ ძალების რაოდენობა 40 000 სამხედროს ითვლის.
სტოლტენბერგმა თქვა, რომ მოკავშირეები შეთანხმდებიან უკრაინისთვის დამატებითი სამხედრო დახმარების გაწევასა და "გაძლიერებულ ყოვლისმომცველ დახმარების პაკეტის" მიღებაზე.
ნატოს გენერალური მდივნის განცხადებით, მადრიდის სამიტზე მოკავშირეები საქართველოს, მოლდოვისა და ბოსნია-ჰერცეგოვინის მხარდამჭერ ახალ პაკეტებს მიიღებენ.
ახალ სტრატეგიულ დოკუმენტში ნატო, სავარაუდოდ, აღნიშნავს ჩინეთის მზარდ სამხედრო გავლენას როგორც წყნარი ოკეანის თეატრში, ისე მის ფარგლებს გარეთ.
მადრიდის სამიტში მონაწილეობას მიიღებს საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი.
საქართველოს დელეგაციაში, რომელსაც პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი ხელმძღვანელობს, საგარეო საქმეთა მინისტრი ილია დარჩიაშვილი, თავდაცვის მინისტრი ჯუანშერ ბურჭულაძე და მთავრობის ადმინისტრაციის უფროსი რევაზ ჯაველიძე იმყოფებიან.