სახალხო დამცველის ინიციატივით სასჯელაღსრულებითი დაწესებულებების მონიტორინგის პროცესში ეროვნული პრევენციის მექანიზმში მონაწილე ექსპერტთა სია გაფართოვდება. როგორც სამინისტროს მიერ გავრცელებულ განცხადებაშია აღნიშნული სასჯელაღსრულებით და სხვა დახურული ტიპის დაწესებულებებში ადამიანის უფლებათა ეფექტური დაცვა და მონიტორინგი წარმოადგენს საქართველოს სახალხო დამცველის უმნიშვნელოვანეს მოვალეობას.
განცხადების თანახმად, ,,სახალხო დამცველის აპარატი პერმანენტულად ახდენს სასჯელაღსრულებითი დაწესებულებების მონიტორინგს, რეაგირებს არასათანადო მოპყრობის ფაქტებზე და სპეციალური და წლიური ანგარიშების მეშვეობით საზოგადოებას აწვდის ინფორმაციას პენიტენციალურ დაწესებულებებში არსებულ ვითარებაზე.
2012 წლის სექტემბერში სასჯელაღსრულების სფეროში განვითარებულმა მოვლენებმა, კიდევ უფრო გააძლიერა საზოგადოების ინტერესი, მიიღოს მაქსიმალური ინფორმაცია ამ სისტემაში არსებულ ვითარებაზე, განხორციელებულ რეფორმებსა და წამებისა და არასათანადო მოპყრობის პრევენციის ღონისძიებებთან დაკავშირებულ საკითხებზე. იმისათვის, რათა კიდევ უფრო გაიზარდოს სასჯელაღსრულებითი დაწესებულებების მონიტორინგის პროცესში კომპეტენტური ექსპერტების ჩართულობა, პროცესი გახდეს გამჭვირვალე და საზოგადოებამ მიიღოს ამომწურავი ინფორმაცია მისთვის საინტერესო საკითხებთან დაკავშირებით, საქართველოს სახალხო დამცველმა გადაწყვიტა მაქსიმალურად უზრუნველყოს დაინტერესებული მხარეების, ორგანიზაციების, შესაბამისი ექსპერტებისა და პირების მონაწილეობა ეროვნული მექანიზმის ფარგლებში განხორციელებული მონიტორინგის პროცესში.
სახალხო დამცველის გადაწყვეტილებით გადახალისდება და საზოგადოებრივი მონიტორინგის გაძლიერების მიზნით, კიდევ უფრო გაფართოვდება ეროვნული პრევენციის მექანიზმში მონაწილე ექსპერტთა სია. აღნიშულ სიაში მოხვედრა შეეძლება ნებისმიერ დაინტერესებულ პირს, რომელიც დააკმაყოფილებს შესაბამის კრიტერიუმებს და შერჩეული იქნება საზოგადოების მხრიდან მაღალი სანდოობის მქონე კომისიის მიერ. ყოვლისმომცველი, ეფექტური, ობიექტური და დამოუკიდებელი მონიტორინგის განხორციელებისთვის ხსენებული სია გააერთიანებს სხვადასხვა პროფილის მქონე ექსპერტებს, კერძოდ:სასჯელაღსრულების სფეროში მონიტორინგის გამოცდილების მქონე იურისტებს, რომლებიც არ ეწევიან კერძო საადვოკატო პრაქტიკას და სხვა პირებს (10 ექსპერტი); საერთო პროფილის მქონე ექიმებს, რომლებსაც გააჩნიათ წამების, არასათანადო მოპყრობის კვალის იდენტიფიცირების გამოცდილება (3 ექიმი) ფსიქიატრებს ( 2 ექსპერტი); ფსიქოლოგებს (2 ექსპერტი); სოციალურ მუშაკს (1 ექსპერტი); არასრულწლოვანთა მართლმსაჯულების სფეროში გამოცდილების მქონე ექსპერტს (1 ექსპერტი); სამხედრო ჰაუპვახტებისა და ნაწილების მონიტორინგის ექსპერტს (1 ექსპერტი) გენდერის საკითხებზე მომუშავე ექსპერტს (1 ექსპერტი)შესაბამისი კვალიფიკაციისა და გამოცდილების მქონე ექსპერტებს რეგიონებიდან (ქუთაისი, ბათუმი, ზუგდიდი)
აღნიშნული პირები, სახალხო დამცველის ეროვნული პრევენციის დეპარტამენტის თანამშრომლებთან ერთად, მუდმივად მიიღებენ მონაწილეობას მონიტორინგის მიზნით განხორციელებულ გეგმიურ და საჭიროებიდან გამომდინარე არაგეგმიურ ვიზიტებში.
სასჯელაღსრულების სფეროში არსებულ სიტუაციასთან დაკავშირებით საზოგადოების მაღალი ინტერესიდან გამომდინარე, საქართველოს სახალხო დამცველმა ასევე გადაწყვიტა, არ შემოიფარგლოს მხოლოდ ყოველწლიურად პარლამენტისადმი წარდგენილი ან სასჯელაღსრულების სფეროში არსებული სიტუაციის ანგარიშით, და ყოველკვარტალურად მონიტორინგის შედეგების შესახებ მიაწოდოს საზოგადოებას ინფორმაცია სპეციალური ყოველკვარტალური ბიულეტენების მეშვეობით", _ნათქვამია სახალხო დამცველის განცხადებაში.