საზოგადოების წარმომადგენლები საქართველოს პრემიერ მინისტრს ირაკლი ღარიბაშვილს ღია წერილით მიმართავენ და ალექსანდრე ბატონიშვილის ნეშტი მოიძიებაში დახმარებას თხოვენ.
ჯი-ეიჩ-ენი პრემიერისადმი მიმართვას უცვლელად გთავაზობთ:
ალექსანდრე ბატონიშვილი რუსეთის იმპერიის წინააღმდეგ თავისუფლებისთვის დაუღალავი, შეურიგებელი და თავგანწირული ბრძოლის სიმბოლოა!
1844 წელს თეირანის სომხური ეკლესიის ეზოში დასაფლავებული ქართველი მამულიშვილის საფლავი დღეს დაკარგულია. ცალკეული პატრიოტი ქართველის მრავალმხრივმა და მრავალწლიანმა მცდელობამ მოეძია მისი განსასვენებელი შედეგი ვერ გამოიღო.
ბატონო ირაკლი, იმედი გვაქვს თქვენ შეძლებთ საფლავ დაკარგული ალექსანდრე ბატონიშვილის საშვილიშვილო პრობლემის გადაჭრას, აუცილებელია მისი ნეშტი მოიძიებული იქნეს და რათა სათანადო პატივით მივაბაროთ ქართულ მიწას.
ამ საქმეში რეალური დახმარების აღმოჩენა შეუძლიათ ჩვენს მეგობარ სომხებს.
სომხური ეკლესიის დახმარების გარეშე ვერ მოხერხდება ეკლესიის არქივებში სრულყოფილი მოძიების ჩატარება. წარმოუდგენელია ქართველი უფლისწულის და სომეხთა სიძის ალექსანდრე ბატონიშვილის დასაფლავება არ იყოს დაფიქსირებული საეკლესიო დავთრებში. ჩვენ შეიძლება დაგვჭირდეს გვერდში დგომა ან ყოველთა სომეხთა პატრიარქ-კათალიკოსის გარეგინ მეორესი, ან კილიკიის კათალიკოსის არამ პირველისა (ჩვენი ცნობით თეირანის სომეხთა ეკლესია მას ემორჩილება).
ქართველი უფლისწული თითქმის 40 წელწადი იყო ჩაბმული უთანასწორო ომში უზარმაზარი რუსეთის იმპერიის მრავალჯერ აღმატებულ მასზე დაგეშილ მტრულ ძალებთან... მისი გმირული ფათერაკებით სავსე ცხოვრება საუკეთესო სათავგადასავლო ფილმის თუ რომანის სიუჟეტად გამოდგებოდა...
ცხადია, რუსებიც უსასტიკესად იყვნენ გადამტერებულნი მასზედ , ალექსანდრე ბატონიშვილი რუსეთის იმპერიის ხელისუფლებამ ვერაფრით ვერ გატეხა და ვერაფრით ვერ ჩაიგდო ხელში. მიუხედავად იმისა, რომ ამისთვის ყველა ხერხს და ყველა საშუალებას მიმართა, ყველაფერი გამოიყენა, როგორც სამხედრო ძალა, ასევე უამრავი ოქრო და ფინასები დახარჯა, რომ მოესყიდა ვინმე მისი გარემოცვიდან... რუსეთის იმპერატორი პირადად უგზავნიდა წერილებს, რომლებშიც ხან უყვავებდა და აძლევდა დაპირებებს, ხან ემუქრებოდა...
რუსული და საბჭოთა საბჭოთა ისტორიოგრაფია სწორედ მას მოიხსენიებდა განსაკუთრებულად უარყოფით კონტექსტში, როგორც ,,საქართველოს ბოროტ გენიას'' და ცდილობდა ბინძური მეთოდებით დაენერგა ქართველებში მისადმი სიძულვილი (რაც დღესაც, პოსტსაბჭოთა ქართველებშიც კი იგრძნობა ეს გავლენა).
სიცოცხლის ბოლო წლები ალექსანდრე ბატონიშვილმა სიღატაკეში გაატარა, გარდაიცვალა თეირანში 1844 წელს, დაკრძალეს სომხური ეკლესიის ეზოში (მას სომეხი მეუღლე ჰყავდა).
დღეს, ქართველებმა არც კი ვიცით სად არის ალექსანდრე ბატონიშვილის საფლავი. თეირანის სომხურ ეკლესიაში მისი მემორიალური დაფა და თბილისში მისი სახელობის ქუჩაც კი არ არის?!
გთხოვთ, თქვენი მასპინძელი სომეხი მეგობრების წინაშე იქნებ დააყენოთ ჩვენთვის ეს აქტუალური საკითხი!
უღმესი პატივისცემით,
ჰენრი კუპრაშვილი, ისტორიკოსი, პროფესორი, პოლიტიკის მეცნიერებათა დოქტორი
ნომადი ბართაია, ირანისტი, პროფესორი, ფილოლოგიის დოქტორი, მწერალი
ნოდარ კობერიძე მწერალი, ნიკო ლორთქიფანიძის, ნიკო ნიკოლაძის და დავით აღმაშენებლის პრემიების ლაურეატი
