იაპონიის ატომურ ელექტროსადგურებზე შექმნილი ვითარება, რომელიც რეაქტორების გაგრილების სისტემაში შექმნილ პრობლემას უკევშირდება, ჩერნობილში შექმნილი პრობლემის ანალოგიურია", - ამის შესახებ "ჯი-ეიჩ-ენს" საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ენერგეტიკისა და ტელეკომუნიკაციების ფაკულტეტის დეკანმა გია არაბიძემ განუცხადა და დასძინა, რომ იაპონიაში მოვლენების ყველაზე ცუდი განვითარების შემთხვევაში, რაც შესაძლოა რეაქტორების აფეთქებით გამოხატოს, სერიოზული პრობლემები სხვა სახელმწიფოებს არ შეექმნებათ.
"იაპონიის რეაქტორებს აქვთ ე.წ. დამცავი გარსი, რომელსაც კონტინენტს ვეძახით. ეს რეაქტორები რადიკალურად განსხვავდება იმ რეაქტორებისგან, რომლებიც ჩერნობილში აფეთქდა. იაპონიის რეაქტორების დამცავი სისტემა, ანუ კონტინენტი იცავს მას აფეთქებისგან იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მას ბომბი და მაგალითად, თვითმფრინავი დაეცემა. რა ინფორმაციებიც მე მაქვს, და ეს არის მხოლოდ საინფორმაციო წყაროების მიერ გავრცელებული ცნობები, რეაქტორებს გაუფუჭდა და შეუწყდა გაციების სისტემა, ანუ საცირკულაციო კონტურში წყალი აღარ შედის და აღარ ხდება რეაქტორის გაციება (ანალოგიური პრობლემა შეექმნა ჩერნობილსაც - რეაქტორებს შეუწტდა გაციების სისტემა, ის ვერ ჩაქრა და დაიწყო სითბოს გამოყოფა), თავად რეაქტორის დამცავი გარსი, ანუ კონტინენტი კი დაზიანებული არ არის და ამ ეტაპზე ჩამოშლილია მხოლოდ თავად რეაქტორის კედლები. აქედან გამომდინარე, ჯერჯერობით ვერ ვხედად სერიოზული აფეთქების საშიშროებას", - განუცხადა არაბიძემ "ჯი-ეიჩ-ენს".
მისი განმარტებით, იაპონიასა და მის კუნძულებს სერიოზული პრობლემები იმ შემთხვევაში შეექმნება, თუკი რეაქტორის გაციება და თერმობირთვული პროცესის ჩაქრობა ვერ მოხდება.
"არა მგონია, იაპონიის გარდა სხვა სახელმწიოებს სერიოზული პრობლემები შეუქმნას რეაქტორის შესაძლო აფეთქებამ. მეტიც, თვითონ რეაქტორის აფეთქების შედეგად წარმოქმნილი დამანგრეველი ძალა არ იქნება იმაზე სერიოზული, ვიდრე მიწისძვრის შედეგები, მაგრამ სერიოზული იქნება რადიაქტიული ნივთიერებების გადმოტყორცნა ატმოსფეროში და გადატანა სხვადასხვა ტერიტორიაზე. თუ აფეთქება მოხდა და ურანის დაშლის პროდუქტები ატმოსფეროში გადმოიტყორცნა, ამ სიტუაციას საშინელი კატასტროფა მოჰყვება იაპონიისა და მისი კუნძულებისთვის, რადგან ეს ამ ტერიტორიების რადიაქტიულ დაბინძურებას გამოიწვევს, რადიაქტიული ნივთიერებების ე. წ. ნახევრადგაყოფის პერიოდი კი ზოგჯერ ათას, ზოგ შემთხვევაში ხუთას წელიწადს საჭიროებს", - განმარტა არაბიძემ.
რაც შეეხება რეაქტორების აფეთქების შემთხვევაში სხვა ქვეყნების რადიაქტიული დაბინძურების საფრთხეს, სტუ-ის ენერგეტიკისა და ტელეკომუნიკაციბის ფაკულტეტის დეკანის თქმით, ეს ქარის მიმართულებაზეა დამოკიდებული.
"გააჩნია ქარის მიმართულებას და იმას, რა მანძილზე წაიღებს ის რადიაქტიულ ნივთიერებებს. მაგალითად, ჩერნობილმა საქართველო სერიოზულად დააზიანა. ჩვენი ქვეყანა რუსეთის, ბელორუსიისა და უკრაინის შემდეგ მეოთხე იყო, სადაც ქარის მიმართულებამ და წვიმებმა წერტილოვანი დაზიანება გამოიწვია გურიაში, აფხაზეთში და ა.შ", - დასძინა არაბიძემ.
შეგახსენებთ, რომ დამანგრეველი მიწისძვრის შემდეგ იაპონიის ოთხ ატომურ ელექტროსადგურზე კრიტიკული მდგომარეობა შეიქმნა. პრობლემა რეატორტების გაცივების სისტემაში წარმოქმნილმა შეფერხებემ გამოიწვია.
