არასამთავრობო ორგანიზაცია „ადამიანი, კანონი, თავისუფლება" ბოლო 4 წლის განმავლობაში პრეზიდენტის რწმუნებულის ადმინისტრაციების ხარჯების მოცულობით დაინტერესდა. ამ საკითხთან დაკავშრირებით, გასული წლის 5 დეკემბერს გაიგზავნა ოფიციალური წერილები საჯარო ინფორმაციების გამოთხოვის მიზნით.
რწმუნებულის ადმინისტრაციიდან, რაჭა-ლეჩხუმი, ქვემო სვანეთი, კახეთი, მცხეთა-მთიანეთი, შიდა-ქართლი, სამეგრელო - ზემო-სვანეთი, გურია, ქვემო ქართლი და სამცხე-ჯავახეთი მოწოდებული ინფრომაციიდან გამოიკვეთა მნიშვნელოვანი ფაქტები. კერძოდ, ადმინისტრაციები, სადაც ყველაზე დიდი ხელფასები და პრემიებია გაცემული, ასევე იკვეთება საარჩევნო წლებში პრემიების განსაკუთრებული მატება. მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ 2013 წელს პრემიების ოდენობები განსაკუთრებით იკლებს. არის გარკვეული ცვლილებები ხელფასებშიც.
ყველაზე მცირედი ხელფასები და პრემიები გაცემულია კახეთის და რაჭა-ლეჩხუმის ადმინისტრაციაში, თუმცა საყურადღებოა 2012 წელს პრემიების პროცენტული თანაფარდობა. აღნიშნულ წელს კახეთის რწმუნებულის ადმინისტრაციაში 154 ათას ლარზე მეტი გაიცა ხელფასის სახით, ხოლო პრემიის სახით - 54 ათას ლარზე მეტი, რაც გაცემული ხელფასის 35%-ს შეადგენს. აქვე გვინდა ყურადღება გავამახვილოთ იმ ფაქტზე, რომ 2013 წელს ხელფასების ოდენობა 115 ათასამდე, ხოლო პრემიების - 9,5 ათას ლარამდე შემცირდა, რაც პროცენტულად გაცემული ხელფასის მხოლოდ 8%-ია.
რაც შეეხება რაჭა-ლეჩხუმს, მოწოდებული ინფრომაციის თანახმად 2010-12 წლებში პრემიების პროცენტული თანაფარდობა ხელფასების 50%-ს არ ჩამოუვარდება. ვითარება იცვლება მხოლოდ 2013 წელს, როცა ეს მაჩვენებელი 13%-მდე ჩამოდის. კერძოდ, 2010 წელს 114 ათასი ლარი გაიცა ხელფასად, ხოლო პრემიის სახით - 60 ათასი ლარი. 2011 წელს 88 ათასი ლარი ხელფასის სახით, ხოლო პრემიამ შედგინა 44 ათასი ლარი. 2012 წელს - ხელფასი 95 ათასი ლარი, ხოლო პრემია 46 ათასი ლარი.
საანგარიშო პერიოდში გამოიკვეთა ადმინისტრაცები, რომლებშიც პრემიების და ხელფასების ჯამური ოდენობა 0.5 მლნ ლარს აღემატება. ყველაზე დიდი თანხები გაცემულია ქვემო ქართლში და იმერეთის რეგიონში.
ქვემო ქართლშის გუბერნატორის ადმინისტრაციამ 2011-13 წლებში ხელფასების და პრემიების ოდენობა 700 ათას ლარს მიაღწია. საყურადღებოა, რომ საპარლამენტო არჩევნების, 2012 წელს 700 ათასი ლარის 42% გაიცა ხელფასის სახით, ხოლო 2013 წელს ეს მაჩვენებელი 19%-მდე შემცირდა.
იმერეთის რეგიონში 2010 წელს 447 ათასი ლარი გაიცა ხელფასად, ხოლო პრემიამ შეადგინა 129 ათასი ლარი (29%). 2011 წელს ხელფასი - 435 ათასი ლარი, პრემია - 151 ათასი ლარი (35%). 2012 წელი - ხელფასი 466 ათასი ლარი, ხოლო პრემია - 197 ათასი ლარი (42%). 2013 წელი - ხელფასი 437 ათასი ლარი, 85 ათასი ლარი (20%).
ყურადღებას იქცევს სამეგრელო - ზემო-სვანეთის გუბერნიაში გაცემული პრემიების მოცულობა. 2010-12 წლებში პრემიების მოცულობა შეადგენდა გაცემული ხელფასის 45-62%-ს. 2013 წელს ეს პროცენტული მაჩვენებელი 11%-მდე შემცირდა.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, დაინტერესებას იწვევს რატომ იზრდებოდა პრემიების მოცულობა საარჩევნო წლებში. ამასთანავე საეჭვოა რამდენად მიზანშეწონილია ამ ოდენობის პრემიების გაცემა და საინტერესოა რა დამსახურებისთვის იქნა გაცემილი ამ ოდენობის პრემიები.
„ადამიანი, კანონი, თავისუფლება" აღნიშნულ მონაცემებს მიაწვდის პრემიერ-მინისტრის ადმინისტრაციას, პარლამენტს და ყველა დაინტერესებულ პირს. მიგვაჩნია, რომ ეს საკითხი საჭიროებს დამატებით შესწავლას, რათა დადგინდეს გვაქვს თუ არა საქმე სახელმწიფო ბიუჯეტის ხარჯვის არამიზნობრიობასთან.
გამჭვირვალეობის უზრუნველყოფის მიზნით, მსგავსი მონაცემების გამოთხოვა და ანალიზი მოხდება ყოველკვარტალურად. აქვე გვინდა აღვნიშნოთ, რომ ჩვენ უკვე გვქონდა შეხვედრები კახეთის, შიდა ქართლის და მცხეთა-მთიანეთის გუპერნატორებთან და მათ მოადგილეებთან. გამოითქვა მჭიდრო თანამშრომლობის სურვილი. უახლეს მომავალში იგეგმება შეხვედრა სამცხე-ჯავახეთის გუბერნატორთან. შეხვედრების დაგეგმვაზე ინტენსიური მოლაპარაკებები მიმდინარეობას ყველა გუბერნიასთან, რომელთან გამოხატეს მზაობა, თუმცა კონკრეტული თარიღების დასახელება ჯერჯერობით არ შეგვიძლია.