დევნილთა შესახებ სახელმწიფო სტრატეგიის თანახმად, საქართველოს მთავრობამ - ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტროს (ყოფილი ლტოლვილთა და განსახლების სამინისტრო) სახით - აიღო ვალდებულება, რომ იძულებით გადაადგილებული პირები მიიღებენ ადეკვატურ, გრძელვადიან საცხოვრებელს ან მათი პრობლების გადაწყვეტის სხვა სახის შესაფერის წინადადებას.
სამწლიანი პროგრამის თანახმად, რომელიც მოცემულია დევნილთა შესახებ სამოქმედო გეგმაში, დევნილებს, რომლებიც ცხოვრობენ ოფიციალურად რეგისტრირებულ კოლექტიურ ცენტრებში, მიენიჭებათ უპირატესობა. 2008 წლის კონფლიქტის შემდეგ ზოგიერთმა დევნილმა თბილისში უკანონოდ დაიკავა დაახლოებით 30-მდე შენობა, რომლებიც უმეტეს შემთხვევებში, სპონტანურად შევიდნენ აღნიშნულ შენობებში, ანუ მთავრობის თანხმობის ან ხელშეწყობის და რეგისტრაციის გარეშე. აღნიშნულ შენობათა უმეტესობა, რომელებიც არ წარმოადგენს ოფიციალურ კოლექტიურ ცენტრს, უნდა დაუბრუნდეს მათ კანონიერ მესაკუთრეს ან უნდა დაიხუროს, თუ ისინი არ გამოდგება დევნილთათვის საკუთრებაში გადასაცემად.. ამდენად, დევნილებმა უნდა დატოვონ ასეთი შენობები.
იმ დევნილებს, რომლებსაც მოუწევთ, დატოვონ აღნიშნული არაოფიციალური კოლექტიური ცენტრები და რომლებიც საჭიროებენ საცხოვრებელს, ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტრო სთავაზობს განსახლების სხვადასხვა გადაწვეტილებას, როგორც ეს გათვალისწინებულია ახლახანს შემუშავებულ "შენობის გამოთავისუფლების და დევნილთა სხვა საცხოვრებელში გადაყვანის შესახებ სპეციალური ოპერაციული პროცედურის" (სოპ) დოკუმენტში. აღნიშნული დოკუმენტი შემუშავებულია სამინისტროს მიერ საერთაშორისო საზოგადოების დახმარებითა და მხარდაჭერით და წარმოადგენს სახელმძღვანელო პრინციპებს, თუ როგორ უნდა მოხდეს შენობების დაცლა და დევნილთა გადაყვანა.
ამ სახელმძღვანელო პრინციპების შესაბამისად, ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტრო დევნილებს სთავაზოს მხოლოდ ისეთ საცხოვრებელს, რომლის სტანდარტები მისაღებია და რომელიც შესაფერისია გრძელვადიანი საცხოვრებლისათვის და შესაძლო პრივატიზაციისათვის მომავალში. სამინისტროს შეზღუდული რესურსებისა და ცარიელი შენობების გრძელვადიან საცხოვრებლად ვარგისიანობის მცირე რაოდენობის გამო, ალტერნატიული საცხოვრებელი შეუძლია შესთავაზოს მხოლოდ კახეთში და სამეგრელოში. სამინისტრო მხოლოდ გარკვეულ გამონაკლის შემთხვევებში, და მხოლოდ იმ დევნილებს, რომლებიც კანონიერად ცხოვრობენ ოფიციალურად რეგისტრირებულ კოლექტიურ ცენტრებში, შესთავაზებს საცხოვრებელს თბილისში. გაეროს ლტოლვილთა უმაღლეს კომისარიატს (გლუკ) სურს კვლავ დააფიქსიროს თავისი პოზიცია იმასთან დაკავშირებით, რომ დევნილთა სხვა საცხოვრებელში გადაყვანას თან უნდა ახლდეს შემოსავლის მომტანი პროექტების განხორციელება, რომლებიც ხელს შეუწყობს დევნილთა ინტეგრაციას ახალ საცხოვრებელ ადგილებზე.
თუმცა მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ამ შენობებში მცხოვრები ყველა დევნილი არ საჭიროებს განსახლებას. მაგალითად, ზოგიერთმა დევნილმა უკვე მიიღო ფულადი დახმარება მთავრობისგან საცხოვრებლის შესაძენად, იმ დროს როდესაც სხვები ოფიციალურად რეგისტრირებულნი არიან სხვა ოფიციალურად რეგისტრირებულ კოლექტიურ ცენტრებში. როდესაც ამ დევნილებს მოეთხოვებათ, დატოვონ მათ მიერ უკანონოდ დაკავებული შენობა თბილისში, ისინი აღარ მიიღებენ რაიმე სახის დამატებით დახმარებას მთავრობისგან.
გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატი იცავს, დახმარებას უწევს და ეძიებს გადაწყვეტილებას ლტოლვილებისთვის და იძულებით გადაადგილებულ პირთათვის მთელს მსოფლიოში. საქართველოში იგი იცავს და საჭირო დახმარებას უწევს 355,000-ზე მეტ ადამიანს, რომელთაგან 350,000-ზე მეტი დევნილია, 1,700 მოქალაქეობის არმქონე პირი და დაახლოებით 1,000-მდე ლტოლვილია.
