არაღიარებული მთიანი ყარაბაღის ეროვნულმა კრებამ კანონპროექტი შეიმუშავა, რომელიც რუსულს, სომხურთან ერთად, ოფიციალური ენის სტატუსს ანიჭებს. სეპარატისტული რეგიონის საკანონმდებლო ორგანომ კანონპროექტი უკვე დაამტკიცა. ინიციატივას 27-მა პარლამენტარმა დაუჭირა მხარი, 2-მა დეპუტატმა თავი შეიკავა, წინააღმდეგი არავინ ყოფილა.

მოსკოვში მთიან ყარაბაღს გადაწყვეტილება მოუწონეს. "კრემლი მიესალმება ყარაბაღში რუსული ენისთვის მეორე სახელმწიფო ენის სტატუსის მინიჭების თემას და მზადაა დაეხმაროს მათ ენის შემდგომ გავრცელებაში", - ამის შესახებ პრეზიდენტის პრესმდივანმა, დიმიტრი პესკოვმა განაცხადა. მისი თქმით, რუსული ენა ისედაც ბევრ ქვეყანაში გამოიყენება, რადგან კომუნიკაციისთვის მოსახერხებელია.

საკანონმდებლო ცვლილების ინიციატორი მთიანი ყარაბაღის ის სამი პოლიტიკური პარტია იყო, რომელიც პარლამენტში უმრავლესობას ქმნის. ერთ-ერთი ე.წ. პრეზიდენტის პარტიაა. ინიციატორები რუსეთთან ყარაბაღის კულტურული, სამხედრო და ეკონომიკური კავშირების მნიშვნელობაზე საუბრობენ და აცხადებენ, რომ რუსულისთვის სახელმწიფო ენის სტატუსის მინიჭება კრემლთან „ყველა სფეროში“ ურთიერთობის გაღრმავებას უზრუნველყოფს.

პარტიების აზრით, რუსულისთვის ოფიციალური ენის სტატუსის მინიჭება რუს ჯარისკაცებსა და სხვადასხვა ჰუმანიტარული ორგანიზაციების თანამშრომლებთან კომუნიკაციასაც ხელს შეუწყობს. არაღიარებულ ყარაბაღში ყურადღებას ისტორიულ კავშირებზეც ამახვილებენ, რაც რუსეთის მიერ, პოსტსაბჭოთა სივრცეში გავლენის შესანარჩუნებლად შემუშავებული მესიჯბოქსის ცენტრალური ელემენტია. რუსული პროპაგანდა საქართველოშიც აქტიურად ცდილობს მოსახლეობის ემოციებზე თამაშს, მათთვის „საერთო წარსულის“ შეხსენებით.

მნიშვნელოვანია, რომ მთიანი ყარაბაღის მეორე ომმა კავკასიაში რუსეთის პოზიციები მნიშვნელოვნად გააძლიერა. სამშვიდობო მისიის საფარქვეშ 2000 რუსი ჯარისკაცი და რამდენიმე ასეული სამოქალაქო მუშაკი სეპარატისტულ მთიან ყარაბაღში გასულ წლის შემოდგომაზე, აზერბაიჯანისა და სომხეთის შორის ბოლო მასშტაბური საბრძოლო მოქმედებების შემდეგ გამოჩნდა. მოსკოვის შუამავლობით მიღწეული ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმება ძალაში გასული წლის 10 ნოემბერს შევიდა. ამას გარდა, სამხედრო ძალასთან ერთად, კრემლი „რბილი ძალის“ გამოყენებასაც აქტიურად აგრძელებს. 

რუსულისთვის სახელმწიფო ენის სტატუსის მინიჭება კრემლის მხრიდან რუსიფიკაციის მცდელობაა. საქართველოს ოკუპირებული რეგიონების მაგალითიდან კარგად ვიცით, თუ რა მოაქვს მოსკოვთან „ყველა სფეროში“ თანამშრომლობის გაძლიერებას. ეს ანექსიისკენ გადადგმული მნიშვნელოვანი ნაბიჯია. პროცესი იწყება რუსულისთვის სახელმწიფო ენის სტატუსის მინიჭებით და ეტაპობრივად სოციალური, კულტურული, ეკონომიკური თუ პოლიტიკური სფეროების კრემლისთვის სრულად დაქვემდებარებით სრულდება. 

რუსეთი კავკასიაში „გაყინული კონფლიქტების“ გამოყენებაში უკვე კარგად გაიწაფა. პუტინის რეჟიმი ჯერ მართვადი ქაოსის კერებს ქმნის, შემდეგ კი, მის მიერვე წამოწყებული კონფლიქტების მომგვარებლად გვევლინება. ქაოსი იმდენ ხანს გრძელდება, რამდენიც მოსკოვს მხარეებზე გავლენის შესანარჩუნებლად სჭირდება. ოფიციალური თბილისის საგარეო პოლიტიკურ არჩევანზე გავლენის მოსახდენად, რუსეთი საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონებს ყოველთვის აქტიურად იყენებდა. საქართველო დსთ-ს წევრიც კი გახდა იმ იმედით, რომ რუსული გავლენის სფეროში დაბრუნების სანაცვლოდ, მოსკოვი მას სეპარატისტულ რეგიონებს დაუბრუნებდა. როდესაც ქვეყნის საგარეო კურსი ცალსახად ევროპული გახდა, კრემლმა საქართველოს სამაგიერო ფართომასშტაბიანი სამხედრო ინტერვენციით გადაუხადა. 

მთიან ყარაბაღში რუსულისთვის სახელმწიფო ენის სტატუსის მინიჭება კრემლის გრძელვადიან გეგმებზე მიუთითებს. სამხედრო ძალასთან ერთად, საზოგადოების რუსიფიკაცია მოსკოვს ყარაბაღზე სრული კონტროლის მოსაპოვებლად სჭირდება, რომ შემდეგ კონფლიქტის მხარეებს ის გააკეთებინოს, რასაც მოისურვებს. 

ლელა ვაშაკიძე