სოხუმზე ფართომასშტაბიანი შეტევის განხორციელებიდან 22 წლის აღსანიშნავად, დღეს თბილისში გმირთა მოედანზე მდებარე მემორიალთან 1992-93 წლების ომის ვეტერანები და აფხაზეთისთვის ბრძოლაში დაღუპულ მეომართა მშობლები შეიკრიბნენ.
1993 წლის 16 მარტის გმირული შეტევა ვეტარანმა მებრძოლებმა გაიხსენეს, რომელთა თქმითაც, ეს იყო 13 თვიანი ომის განმავლობაში ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბური და თავგანწირული ბრძოლა, რომელშიც სრული უპირატესობით ქართველებმა გაიმარჯვეს. თუმცა, სამწუხაროდ, ეს გამარჯვება საკმარისი არ აღმოჩნდა.
,,16-ში გუმისთის ფრონტზე ისეთი შეტევა განვახორციელეთ და ისეთი დარტყმა მივაყენეთ მოწინააღმდეგეს, რომ თავისუფლად შეგვეძლო ბრძოლა გაგავრეგრძელებინა და ფსოუმდე ჩავსულიყავით.
რუსების და აფხაზების მხარეს მსხვერპლი იმდენად დიდი იყო, რომ ამან მათ რიგებში სრული პარალიზება გამოიწვია.
ასეთ ფონზე, მთელი ომის მოგებაც სრულიად შესაძლებელი იყო. მეომრები მორიგი შეტევისთვისაც მზად ვიყავით, გენშტაბს გეგმა შემუშავებული ჰქონდა, მაგრამ მთავრობისგან უკანდახევის ბრძანება მივიღეთ.
ეს დიდი შეცდომა იყო.
ასე, რომ ჩვენ, მეომრებს ომი არ წაგვიგია, ომი მთავრობამ წააგო.” - განაცხადა ,,GHN”- თან საუბარში მეხუთე ბატალიონის ყოფილმა მეთაურმა რომან ზარანდიამ.
შეგახსენებთ, რომ 1993 წლის 16 მარტს სოხუმზე ფართომასშტაბიანი შეტევა განხორციელდა, რომელიც ქართულმა შენაერთებმა დიდი უპირატესობით მოიგეს. თავგანწირული ბრძოლის შედეგად ქართულმა მხარემ შეძლო მოწინააღმდეგის მოგერიება და დღის ბოლოს მდინარე გუმისთის გასწვრივ მდებარე სოფლებში, ქვედა ეშერაში, გუმისთასა და აჩადარაში პოზიციები აღიდგინა.
ამ ბრძოლებში ყველაზე მეტად თავი ქართულმა არტილერიამ გამოიჩინა, ამიტომ 16 მარტს ქართული არტილერიის დღეც აღინიშნება.
