ახალ იურიდიულ პირს - კვალიფიციურ საკრედიტო ინსტიტუტს ეროვნული ბანკი გააკონტროლებს. კერძოდ, პარლამენტში ინიცირებული "ეროვნული ბანკის შესახებ" კანონში ცვლილებების პროექტით, შემოდის საფინანსო სექტორის წარმომადგენლის ახალი ტიპი - კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტი. ეს იქნება იურიდიული პირი, რომელიც სახსრებს მოიზიდავს ოთხასზე მეტი ფიზიკური პირისაგან, ან რომლის მიერ ფიზიკური პირებისაგან მოზიდული სახსრების ოდენობა აღემატება ხუთ მილიონ ლარს. ასეთი პირი ვალდებული იქნება ეროვნული ბანკის მოთხოვნის შემთხვევაში დარეგისტრირდეს და ეროვნული ბანკის მიერ მისთვის დადგენილი მოთხოვნები დააკმაყოფილოს.
თუმცა, კანონპროექტით ასევე დგინდება, რომ იურიდიული პირები, რომელთა მიერ მოზიდული სახსრები არ აღემატება 5 მილიონ ლარს ან სახსრების მოზიდვა ხორციელდება ოთხასზე ნაკლები ფიზიკური პირისაგან, გარკვეულ შემთხვევებში მაინც ვალდებულნი იქნებიან ეროვნულ ბანკში რეგისტრაცია გაიარონ.
ასეთი ვალდებულება მათ ექნებათ მაშინ, თუ მათი საქმიანობა, მოზიდული სახსრების რაოდენობა, საქმიანობის რეგიონი ან სეგმენტი, ეროვნული ბანკის მიერ მიჩნეული იქნება საფინანსო სექტორისათვის მნიშვნელოვნად ან იურიდიული პირის საქმიანობა და კლიენტთა მოზიდვის მეთოდები მეტყველებს იმ წრის მნიშვნელოვან გაფართოების გეგმაზე, საიდანაც სახსრების მოზიდვა ხორციელდება.
პროექტის თანახმადვე, ეროვნულ ბანკს შეეძლება კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტების რეგისტრაცია და რეგისტრაციის გაუქმება, მათთვის შესაფერისობის კრიტერიუმების, რისკების გამჟღავნების, მინიმალური კაპიტალის, ლიკვიდობის და დამატებითი მოთხოვნების დადგენა, შემოწმება, შეზღუდვებისა და სანქციების დაწესება.
იმ შემთხვევაში, თუ კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტის მიერ მოზიდული სახსრები აღემატება ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ ლიმიტს, მაშინ ეროვნულ ბანკს შეეძლება მას საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის აღება მოსთხოვოს.
კანონპროექტით ასევე დგინდება, რომ იმ შემთხვევაში, თუ ეროვნული ბანკი მიიჩნევს, რომ კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტის საქმინობა საფრთხეს უქმნის საფინანსო სექტორის სტაბილურობას ან ფიზიკური პირებისგან მოზიდულ სახსრებს, მაშინ ეროვნული ბანკი უფლებამოსილი იქნება კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტისაგან მოითხოვოს სახსრების მოზიდვასთან და სესხების გაცემასთან დაკავშირებული საქმიანობის შეწყვეტა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ფინანსურ ინსტიტუტს პასუხსიმგებლობა დაეკისრება.
კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტეს ეროვნულ ბანკში რეგისტრაციის პირობები, კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტისადმი მინიმალური კაპიტალის, ლიკვიდობის და დამატებითი მოთხოვნები, შესაფერისობის კრიტერიუმები, ფულადი ჯარიმის ოდენობა და დაკისრების წესი განისაზღვრება ეროვნული ბანკის ნორმატიული აქტით. ფულადი ჯარიმის თანხა კი მიემართება საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში.
საზედამხედველო ფუნქციების განხორციელებისათვის ეროვნული ბანკი უფლებამოსილი იქნება კვალიფიციური საკრედიტო ინსტიტუტებისაგან მოითხოვოს და მიიღოს ნებისმიერი ინფორმაცია (მათ შორის, კონფიდენციალური) საკუთარი კომპეტენციის ფარგლებში. თუ ასეთი სუბიექტი ეროვნული ბანკის მოთხოვნებს არ დააკმაყოფილებს, ის ლიკვიდაციით და 150 000 ლარის ოდენობის თანხით დაჯარიმდება.
კანონპროექტის ავტორები და ინიციატორები დეპუტატები პავლე კუბლაშვილი, კახა ანჯაფარიძე და ზვიად კუკავა არიან.