დიდმა ბრიტანეთმა, გერმანიამ და საფრანგეთმა მოამზადეს აშშ-ის 28-პუნქტიანი „სამშვიდობო გეგმის“ კონტრწინადადებები, რომელიც, სხვა საკითხებთან ერთად, მოიცავს უკრაინის შეიარაღებული ძალების რაოდენობის 800 000 ჯარისკაცამდე შეზღუდვას და მოლაპარაკებების დაწყებას შეხების ხაზიდან.
წინადადების სრული ტექსტი Reuters-მა გამოაქვეყნა.
1. უკრაინის სუვერენიტეტი უნდა დადასტურდეს.
2. რუსეთს, უკრაინასა და ნატო-ს შორის დაიდება სრული და ყოვლისმომცველი თავდაუსხმელობის შესახებ შეთანხმება. მოგვარდება ყველა ბუნდოვანი (ambiguities) საკითხი, რომელიც ბოლო 30 წლის განმავლობაში არსებობდა.
3. შეთავაზებულია აშშ-ის „სამშვიდობო გეგმის“ მე-3 პუნქტის ამოღება, რომლის მიხედვითაც „მოსალოდნელია, რომ რუსეთი არ ჩაერევა მეზობლების საქმეებში და ნატო არ გაფართოვდება“.
4. სამშვიდობო შეთანხმების ხელმოწერის შემდეგ, რუსეთსა და ნატო-ს შორის დაიწყება დიალოგი, რომლის მიზანია უსაფრთხოების ყველა საკითხის მოგვარება და დეესკალაციის პირობების შექმნა, რათა უზრუნველყოფილი იყოს გლობალური უსაფრთხოება და გაიზარდოს თანამშრომლობის შესაძლებლობები და სამომავლო ეკონომიკური პერსპექტივები.
5. უკრაინა მიიღებს საიმედო უსაფრთხოების გარანტიებს.
6. უკრაინის შეიარაღებული ძალების რაოდენობა მშვიდობიან დროს 800 ათასით შემოიფარგლება (აშშ-ს წინადადება ითვალისწინებდა 600 ათასი ადამიანს, მიუხედავად იმისა, „მშვიდობიანი“ იყო თუ „არამშვიდობიანი“).
7. უკრაინის ნატო-ში გაწევრიანება დამოკიდებულია ნატო-ს წევრებს შორის კონსენსუსზე, რომელიც არ არსებობს. (აშშ-მა შესთავაზა, რომ უკრაინამ კონსტიტუციურად დააფიქსიროს ნატო-ში გაწევრიანებაზე უარი, ნატო-მ კი შეიტანოს პუნქტები, რომლითაც უარს იტყვის უკრაინის სამომავლოდ მიღებაზე.)
8. ნატო თანახმაა, მშვიდობიან პერიოდში უკრაინაში მისი მეთაურობის ქვეშ მყოფი ჯარები მუდმივად არ განათავსოს. (აშშ-ის წინადადება პრინციპულად მოიცავდა კატეგორიულ უარს „ნატო-ს ძალების“ უკრაინაში განლაგებაზე.)
9. პოლონეთში ნატო-ს გამანადგურებლები განლაგდებიან.
10. უკრაინა იღებს იურიდიულად გარანტირებულ უსაფრთხოებას, მათ შორის ამერიკულ გარანტიებს, ნატო-ს მე-5 მუხლის მსგავსად.
ამერიკის შეერთებული შტატები გარანტიისთვის კომპენსაციას მიიღებს;
• თუ უკრაინა რუსეთში შეიჭრება, ის გარანტიას დაკარგავს;
• თუ რუსეთი უკრაინაში შეიჭრება, სანდო კოორდინირებულ სამხედრო რეაგირებასთან ერთად, ყველა გლობალური სანქცია აღდგება და ახალი ტერიტორიის ნებისმიერი აღიარება და ამ შეთანხმების ყველა სხვა სარგებელი გაუქმდება.
11. უკრაინას აქვს ევროკავშირის წევრობის უფლება და ამ საკითხის განხილვის პერიოდში მიიღებს ევროპის ბაზარზე მოკლევადიან შეღავათიან წვდომას.
12. უკრაინის აღდგენისთვის ზომების ძლიერი გლობალური პაკეტი მოიცავს:
• უკრაინის განვითარების ფონდის შექმნას, რომელიც ინვესტიციებს განახორციელებს სწრაფად მზარდ ინდუსტრიებში, მათ შორის ტექნოლოგიებში, მონაცემთა ცენტრებსა და ხელოვნურ ინტელექტში;
• ამერიკის შეერთებული შტატები ითანამშრომლებს უკრაინასთან უკრაინის ბუნებრივი გაზის ინფრასტრუქტურის, მათ შორის მილსადენებისა და საცავის ობიექტების ერთობლივი აღდგენის, განვითარების, მოდერნიზაციისა და ექსპლუატაციის მიზნით;
• ერთობლივი ძალისხმევა ომის შედეგად დანგრეული ტერიტორიების აღდგენის მიზნით, ქალაქებისა და საცხოვრებელი უბნების აღდგენის, რეკონსტრუქციისა და მოდერნიზაციის მიზნით
• ინფრასტრუქტურის განვითარება;
• სასარგებლო წიაღისეულის და ბუნებრივი რესურსების მოპოვება;
• მსოფლიო ბანკი შეიმუშავებს სპეციალურ დაფინანსების პაკეტს ამ ძალისხმევის დასაჩქარებლად.
13. რუსეთის ეტაპობრივი რეინტეგრაცია გლობალურ ეკონომიკაში:
• სანქციების მოხსნის საკითხი ეტაპობრივად და თითოეულ შემთხვევაში ინდივიდუალურად განიხილება და შეთანხმდება. (შეერთებულმა შტატებმა სანქციების მოხსნა პროცესის „ეტაპობრივი“ ხასიათის მითითების გარეშე შესთავაზა.)
• ამერიკის შეერთებული შტატები დადებს გრძელვადიან ეკონომიკურ თანამშრომლობის შეთანხმებას, რათა მიაღწიოს ორმხრივ განვითარებას ისეთ სფეროებში, როგორიცაა ენერგეტიკა, ბუნებრივი რესურსები, ინფრასტრუქტურა, ხელოვნური ინტელექტი, მონაცემთა ცენტრები, იშვიათი მიწები, ერთობლივი პროექტები არქტიკაში და სხვა ურთიერთსასარგებლო კორპორატიული შესაძლებლობები.
რუსეთი „დიდ რვიანში“ დასაბრუნებლად იქნება მიწვეული.
14. უკრაინა სრულად აღდგება და მიიღებს ფინანსურ კომპენსაციას, მათ შორის რუსეთის სუვერენული აქტივებიდან, რომლებიც გაყინული დარჩება მანამდე, ვიდრე რუსეთი არ აანაზღაურებს უკრაინისთვის მიყენებულ ზარალს.
15. ამ შეთანხმების ყველა დებულების განხორციელების ხელშეწყობისა და უზრუნველყოფის მიზნით, შეიქმნება ერთობლივი უსაფრთხოების სამუშაო ჯგუფი აშშ-ის, უკრაინის, რუსეთისა და ევროპის ქვეყნების მონაწილეობით.
16. რუსეთი კანონმდებლობით განამტკიცებს ევროპისა და უკრაინის წინააღმდეგ თავდაუსხმელობის პოლიტიკას.
17. შეერთებული შტატები და რუსეთი თანხმდებიან ბირთვული იარაღის გაუვრცელებლობისა და შეიარაღების კონტროლის შესახებ ხელშეკრულებების გაგრძელებაზე.
18. უკრაინა თანახმაა დარჩეს არაბირთვულ სახელმწიფოდ.
19. ზაპოროჟიეს ატომური ელექტროსადგური ამოქმედდება IAEA-ს ზედამხედველობის ქვეშ და წარმოებული ენერგია თანაბრად გადანაწილდება რუსეთსა და უკრაინას შორის 50:50 თანაფარდობით.
20. უკრაინა მიიღებს ევროკავშირის წესებს რელიგიური ტოლერანტობისა და ენობრივი უმცირესობების დაცვის შესახებ. (აშშ-ის წინადადება მოიცავდა დებულებას, რომელიც კრძალავდა „ნებისმიერ ნაცისტურ იდეოლოგიას“.)
21. ტერიტორიები:
• უკრაინა იღებს ვალდებულებას, რომ არ აღადგენს თავის ოკუპირებულ სუვერენულ ტერიტორიას სამხედრო საშუალებებით. ტერიტორიების გაცვლის შესახებ მოლაპარაკებები შეხების ხაზიდან დაიწყება. (ეს პუნქტი მნიშვნელოვნად განსხვავდება აშშ-ის წინადადებებისგან: პირველ რიგში, არ არსებობს წინადადება ტერიტორიის ნაწილის რუსეთისთვის გადაცემის შესახებ; მეორეც, არ არსებობს წინადადება ყირიმის რუსულად აღიარების შესახებ; მესამე, ტერიტორიული საკითხების განხილვა დაკავშირებულია ცეცხლის შეწყვეტასთან.)
22. სამომავლო ტერიტორიულ შეთანხმებებზე შეთანხმების შემდეგ, როგორც რუსეთის ფედერაცია, ასევე უკრაინა იღებენ ვალდებულებას, არ შეცვალონ ეს შეთანხმებები ძალის გამოყენებით. ამ ვალდებულების დარღვევის შემთხვევაში, უსაფრთხოების არანაირი გარანტია არ გავრცელდება.
23. რუსეთი ხელს არ შეუშლის უკრაინის მიერ მდინარე დნეპრის კომერციული მიზნებისთვის გამოყენებას და დაიდება შეთანხმებები შავი ზღვის გავლით მარცვლეულის თავისუფალი ტრანსპორტირების შესახებ.
24. შეიქმნება ჰუმანიტარული კომიტეტი გაურკვეველი საკითხების გადასაჭრელად:
• ყველა დარჩენილი ტყვე და ცხედარი გაცვლილი იქნება „ყველა ყველაზე“ პრინციპით;
• ყველა დაკავებული მშვიდობიანი მოქალაქე და მძევალი, მათ შორის ბავშვები, დაბრუნდება;
• შემოიღებენ ოჯახის გაერთიანების პროგრამას;
• კონფლიქტის მსხვერპლთა ტანჯვის შესამსუბუქებლად ზომები იქნება მიღებული.
25. უკრაინა არჩევნებს სამშვიდობო შეთანხმების ხელმოწერის შემდეგ რაც შეიძლება მალე ჩაატარებს (აშშ-ს წინადადებისგან განსხვავებით, შეთანხმების ხელმოწერიდან „100 დღის განმავლობაში“ არჩევნების ჩატარების მკაფიო მოთხოვნა არ არსებობს).
26. მიღებული იქნება ზომები კონფლიქტის მსხვერპლთა ტანჯვის შესამსუბუქებლად (აშშ-მ შესთავაზა მხარეებისთვის, მათ შორის რუსი სამხედრო დამნაშავეებისთვის, ავტომატური სრული ამნისტია).
27. ეს შეთანხმება იურიდიულად სავალდებულო იქნება. მის შესრულებას გააკონტროლებს და უზრუნველყოფს მშვიდობის საბჭო, რომელსაც თავმჯდომარეობს პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი. დარღვევები სანქციებს დაექვემდებარება
28. მას შემდეგ, რაც ყველა მხარე დაეთანხმება ამ მემორანდუმს, ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმება ძალაში შევა დაუყოვნებლივ, მას შემდეგ, რაც ორივე მხარე უკან დაიხევს შეთანხმებულ წერტილებზე, რათა დაიწყოს შეთანხმების განხორციელება. ცეცხლის შეწყვეტის პირობები, მონიტორინგის ჩათვლით, ორივე მხარე შეთანხმდება აშშ-ის ზედამხედველობის ქვეშ.