შეერთებულმა შტატებმა, დიდმა ბრიტანეთმა და ავსტრალიამ უსაფრთხოების პაქტი წარადგინეს, რომელიც მიზნად ისახავს ინდო-წყნარი ოკეანის რეგიონში მათი ინტერესების დაცვასა და ჩინეთის მზარდი გავლენების შეკავებას.
ისტორიული თავდაცვითი პარტნიორობის შეთანხმება პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა, პრემიერ-მინისტრმა ბორის ჯონსონმა და პრემიერ-მინისტრმა სკოტ მორისონმა ერთობლივ პრესკონფერენციაზე წარადგინეს.
ლიდერები პირდაპირ არ საუბრობდნენ ჩინეთზე, მაგრამ აცხადებენ, რომ უსაფრთხოების რეგიონული გამოწვევები "მნიშვნელოვნად გაიზარდა".
უსაფრთხოების პაქტი, რომელიც AUKUS-ის (Australia, United Kingdom, United States) სახელით არის ცნობილი, ასევე ითვალისწინებს თანამშრომლობასა და მოწინავე ტექნოლოგიების გაზიარებას ხელოვნური ინტელექტის, კიბერ და კვანტური ტექნოლოგიების სფეროებში.
ამასთან, ახალი შეთანხმების ფარგლებში ავსტრალიას შეეძლება ააგოს ბირთული წყალქვეშა ნავები ამერიკის შეერთებული შტატების მიერ გაზიარებული ტექნოლოგიების გამოყენებით.
ამერიკული ტექნოლოგიებით აგებული წყალქვეშა ნავები გაცილებით მაღალტექნოლოგიურია ვიდრე სხვა წყალქვეშა ნავები. მათ შეუძლიათ დარჩნენ წყალქვეშ თვეების განმავლობაში, ისროლონ რაკეტები უფრო დიდ დისტანციებზე და ასევე გადაზიდონ დიდი რაოდენობის ტორპედოები.
ანალიტიკოსების აზრით, ავსტრალიაში ამ წყალქვეშა ნავების განთავსება კრიტიკულად მნიშვნელოვანია რეგიონში აშშ-ის გავლენის განმტკიცებისთვის.
აშშ 50 წლის განმავლობაში პირველად გააზიარებს წყალქვეშა ნავის ტექნოლოგიებს. მანამდე მან მხოლოდ ბრიტანეთს გაუზიარა თავისი ტექნოლოგია.
ამდენად, ავსტრალია გახდება მსოფლიოში მეშვიდე ქვეყანა, რომელიც ექსპლუატაციას გაუწევს ბირთვულ წყალქვეშა ნავებს, აშშ-ის, დიდი ბრიტანეთის, საფრანგეთის, ჩინეთის, ინდოეთისა და რუსეთის შემდეგ.
"ახალი პარტნიორობა მიზნად ისახავს რეგიონში "უსაფრთხოების და კეთილდღეობის ხელშეწყობას", - განაცხადეს აშშ -ს პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა, გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრმა ბორის ჯონსონმა და მისმა ავსტრალიელმა კოლეგამ სკოტ მორისონმა ერთობლივ ვირტუალურ პრესკონფერენციაზე.
უსაფრთხოების პაქტის გაფორმებას გამოეხმაურა ვაშინგტონში ჩინეთის საელჩო, რომელმაც სამი ქვეყანა "ცივი ომის დროინდელი მენტალიტეტით მოქმედებაში" დაადანაშაულა.
ანალიტიკოსები მიიჩნევენ, რომ AUKUS-ი არის სამ ერს შორის გაფორმებული ყველაზე მნიშვნელოვანი უსაფრთხოების მექანიზმი, მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ.
პაქტი ფოკუსირებული იქნება სამხედრო შესაძლებლობებსა და მათ განვითარებაზე. იგი განსხვავდება "ხუთი თვალის სადაზვერვო ალიანსისგან", რომელიც აერთიანებს დიდ ბრიტანეთს, აშშ-ს, კანადას, ავსტრალიასა და ახალ ზელანდიას.
