აშშ-ის ადმინისტრაციის წარმომადგენლის ცნობით, შეერთებულ შტატებს პოტენციური დახმარება შესთავაზა საქართველომ, ყოფილმა საბჭოთა რესპუბლიკამ, რომ მის ტერიტორიაზე შეიქმნას სირიელ ამბოხებულთა მომზადების ცენტრი, სირიისა და ერაყის ტერიტორიაზე არსებული „ისლამური სახელმწიფოს ბოევიკების" წინააღმდეგ ვაშინგტონის ეგიდით მიმდინარე ომის ფარგლებში. თუ ეს წინადადება მიღებული იქნება, მაშინ ის დაემატება თეთრი სახლის მიერ შემუშავებულ გეგმას, რომელიც მომავალ წელს საუდის არაბეთში 5 ათასი სირიელი ამბოხებულის მომზადებას ითვალისწინებს. ისინი სირიისა და ერაყის ტერიტორიაზე მოქმედი ისლამისტი ექსტრემისტების წინააღმდეგაც იბრძოლებენ. ამ ფაქტს შეუძლია საქართველოს როლის გაზრდა ანტიისლამურ კოალიციაში, რომელშიც აშშ და არაბული ქვეყნები არიან გაერთიანებულნი. მათ უკვე დაიწყეს ავიადაბომბვების განხორციელება სირიის ტერიტორიაზე განლაგებულ ექსტრემისტთა დაჯგუფებების წინააღმდეგ, - წერს ფორინ პოლისი/
ჯონ ჰადსონის სტატიას "ჯი-ეიჩ-ენი" შემოკლებით გთავაზობთ:
საქართველომ, რომელსაც წლების განმავლობაში ვაშინგტონთან მჭიდრო ურთიერთობა აქვს, ნატოში გაწევრიანების იმედით თავისი სამხედრო მოსამსახურეები ერაყში და ავღანეთში გაგზავნა. „[საწრთვნელი ცენტრის] გახსნა ჩვენ შევთავაზეთ, თუმცა ეს საკითხი კვლავ განხილვის პროცესშია", - განუცხადა ქართველმა ელჩმა „ფორინ პოლისს" და აშშ-ის ადმინისტრაციის ოფიციალური წარმომადგენლის ინფორმაცია დაადასტურა.
საქართველოში განსახორციელებელი საწვრთნელი პროგრამის პოტენციური მასშტაბი ჯერ კიდევ გარკვეული არ არის, თუმცა, როგორც არჩილ გეგეშიძემ აღნიშნა, შესაძლოა ამ პროგრამის ფარგლებში საქართველომ მიიღოს „ისლამური სახელმწიფოს" წინააღმდეგ მებრძოლები არამარტო სირიიდან, არამედ სხვადასხვა ქვეყნებიდანაც: „ეს იქნება კონტრტერორისტული საწვრთნელი ცენტრი ნებისმიერი ეროვნებისთვის", - თქვა მან.
[ეს წინადადება] ქართველმა ჩინოვნიკებმა აშშ-ის თავდაცვის მინისტრს ჩაკ ჰეიგელს თბილისში ვიზიტისას, სექტემბრის დასაწყისში, დახურულ კარსმიღმა გამართულ მოლაპარაკებაზე შესთავაზეს. "ჩაკ ჰეიგელის ვიზიტისას საქართველო გახდა პირველი ქვეყანა, რომელმაც ხელი მოაწერა "ისლამური სახელმწიფოს" წინააღმდეგ ბრძოლას და რომელიც არ არის "მთავარი კოალიციის" წევრი, სადაც დიდი ბრიტანეთი, საფრანგეთი, გერმანია, კანადა, ავსტრალია, იტალია, პოლონეთი და დანია შედიან.
პენტაგონმა უარი განაცხადა კომენტარზე, მიიღო თუ არა ამერიკულმა მხარემ ქართული მხარის წინადადება ან როდის იქნება მიღებული გადაწყვეტილება ამ საკითხზე.
„საქართველო კვლავ აგრძელებს თავისი ერთგულების დემონსტრირებას მშვიდობისა და სტაბილურობის მხარდაჭერა-ხელშეწყობის საკითხში ისევე, როგორც ეს ერაყისა და ავღანეთის საერთაშორისო მისიებში აქტიური მონაწილეობით გამოიხატა", - აღნიშნა პენტაგონის ოფიციალურმა წარმომადგენელმა, ანონიმურობის დაცვის პირობით, - „საქართველოს მთავრობა მოქმედების კოორდინირებას ახდენს და მზადაა ამ საკითხში დასახმარებლად".
მიუხედავად იმისა, რომ ქართველ ჩინოვნიკებს არასდროს არ განუმარტავთ თავიანთი შეთავაზების მიზანი, არსებობს მთელი რიგი მიზეზები, რის გამოც 4,5 მილიონიანი პატარა კავკასიური ქვეყანა ვაშინგტონისთვის რისკავს.
ისევე როგორც სხვა სამხრეთკავკასიური ქვეყნები, საქართველოც გრძნობს „ისლამური სახელმწიფოს" მხრიდან მომდინარე პოტენციურ საფრთხეს და ითვალისწინებს იმ გარემოებას, რომ სირიასა და ერაყში კავკასიელი ბოევიკებიც იბრძვიან. ამ მხრივ ერთი მაგალითის დასახელებაც კმარა: ომარ ალ-შიშანი, რომელიც ისლამისტთა მთავარი სამხედრო მეთაურია, წარმოშობით საქართველოდანაა, პანკისის ხეობიდან. „როცა ისინი სახლში დაბრუნდებიან, ამას არასასიამოვნო, უარყოფითი ეფექტი ექნება", - ამბობს კარნეგის ფონდის ექსპერტი თომას დე-ვაალი.
თბილისის წინადადება სავსებით შეესაბამება აგრეთვე საქართველოს მთავრობის შემადგენლობაში მყოფი წამყვანი პროდასავლური ფიგურის - თავდაცვის მინისტრის ირაკლი ალასანიას მიზნებსაც, რომელიც, როგორც ცნობილია, იზიარებს და მხარს უჭერს საქართველოს უსაფრთხოების ცნობილ პოლიტიკურ კურსს, რომელიც გამოიხატება „ნატოსთან ცალმხრივ დაახლოებაში".
„ეს ნიშნავს, რომ იმ შემთხვევაშიც კი, როცა ნატოში გაწევრიანების არავითარი პერესპექტივა არ არის, ისინი მზად არიან „იყვნენ ნატოში ნატოს წევრობის გარეშე", - ამბობს თომას დე-ვაალი. ამაში იგულისხმება ერაყისა და ავღანეთის ოპერაციებში მონაწილეობა, ქართველი მშვიდობისმყოფლების გაგზავნა აფრიკაში (მალი) და ახლა უკვე სირიელი მებრძოლების მომზადებაში მონაწილეობის მიღების სურვილი.
როგორც ცნობილია, თბილისში ვიზიტის დროს აშშ-ის თავდაცვის მინისტრმა ჩაკ ჰეიგელმა მხარი დაუჭირა საქართველოს ევროატლანტიკურ კურსს, ნატოში გაწევრიანების ჩათვლით. გარდა ამისა, ვაშინგტონი დახმარებას უწევს საქართველოს სამხედრო მოსამსახურეების მომზადებაში და „ბლეკ-ჰოკის" ტიპის ვერტმფრენებით აღჭურვაში.
თუმცა ისიც უნდა ითქვას, რომ ანტიისლამურ კოალიციაში გაწევრიანება რისკებთანაცაა დაკავშირებული: საკმარისია გავიხსენოთ, თუ როგორ მოჰკვეთეს თავი ბრიტანული ჰუმანიტარული მისიის თანამშრომელს დევიდ ჰეინსს. ეს კადრები ორწუთიანი ვიდეოკადრების სახით გავრცელდა - „ამერიკელებისა და მათი მოკავშირეების გასაფრთხილებლად": „თქვენ საკუთარ ხალხს სისხლიან ომში ითრევთ, რომელიც წინასწარ წაგებული გაქვთ და ვერ გაიმარჯვებთ", - აცხადებს კადრებსმიღმა ისლამისტი.
საქართველო ესაზღვრება ნატოს წევრ თურქეთს, რომელმაც ისლამისტი ბოევიკების თავდასხმა იწვნია: 11 სექტემბერს ისინი თავს დაესხნენ ერაყის ქურთისტანის ქალაქ მოსულში არსებულ თურქეთის საკონსულოს და 49 თანამშრომელი, ოჯახებითურთ, მძევლად აიყვანეს. ისინი მხოლოდ 19 სექტემბერს გაათავისუფლეს, კონფიდენციალური შეთანხმების საფუძველზე.
მიუხედავად იმისა, რომ თბილისმა სირიელ ამბოხებულთა მომზადების სურვილი გამოთქვა, უახლოეს პერსპექტივაში საქართველოს ნატოში მაინც არ მიიღებენ. გაწევრიანების გზაზე ძირითადი დაბრკოლებაა აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის სეპარატისტული ანკლავების არსებობა, რომელთა ტერიტორიებზე რუსეთის შეიარაღებული ძალებია დისლოცირებული 2008 წლის ომის შემდეგ. ეს ფაქტი ალიანსისთვის გარკვეულწილად შიშის მომგვრელია - საქართველოს ნატოში მიღება ერთხელაც იქნება რუსეთთან კონფრონტაციას გამოიწვევსო. ნატოს წესდების მე-5 მუხლი ხომ კოლექტიურ თავდაცვას ითვალისწინებს - წევრი-ქვეყნები ვალდებულები არიან დაეხმარონ იმ წევრ-სახელმწიფოს, რომელმაც შეიარაღებული თავდასხმა განიცადა [ანუ ნატოს რომელიმე წევრ ქვეყანაზე თავდასხმა მთელ ალიანსზე თავდასხმად ფასდება].
ერთ-ერთი ნატოელი ექსპერტის აზრით, საქართველოს ენთუზიასტური წინადადება ნატოს სხვა წევრებს არასასიამოვნო სიტუაციაში აყენებს: „აბა, წარმოვიდგინოთ, როგორი ეფექტური იქნება ნატო, თუ ყველა მისი წევრი-სახელმწიფო [არაწევრი] საქართველოს მსგავსად იმოქმედებს", - ამბობს დეიმონ უილსონი, ატლანტიკური საბჭოს აღმასრულებელი დირექტორი, - ალიანსთან საქართველოს თანამშრომლობა, ავღანურ ოპერაციებში მონაწილეობის ჩათვლით, ნატოს მოკავშირის სანიმუშო მოდელს წარმოადგენს".
-------
როგორც „ფორინ პოლისი" იუწყება, გამოქვეყნებული სტატიის საპასუხოდ, საქართველოს თავდაცვის სამინისტრომ შემდეგი განცხადება გაავრცელა „საქართველო, როგორც ამერიკის შეერთებული შტატების სტრატეგიული პარტნიორი და ნატოსთან ყველაზე თავსებადი ქვეყანა, განიხილავს თუ რა ფორმით მიიღებს მონაწილეობას (ISIS) ტერორიზმის წინააღმდეგ კოალიციის მიზნების მიღწევაში. საერთაშორისო პარტნიორებთან და კოალიციის წევრებთან ერთად განიხილება სხვადასხვა გზები ტერორიზმის საფრთხის გასანეიტრალებლად, რომელიც საფრთხეს უქმნის რეგიონში მშვიდობას და დემოკრატიულ განვითარებას. მოკავშირეებთან ერთად განხილული არც ერთი ვარიანტი არ შეიცავს ქართული საჯარისო დანაყოფების მივლინებას საომარი მოქმედებების ზონაში. საბოლოო გადაწყვეტილება მიღებული იქნება უმაღლეს პოლიტიკურ დონეზე".
