9 აპრილს საქართველო ორ მნიშვნელოვან თარიღს აღნიშნავს - 1989 წლის 9 აპრილის ღამეს აქციის დარბევის და 1991 წლის 9 აპრილს დამოუკიდებლობის გამოცხადების. წელს საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენიდან 30 წელი შესრულდა, მაგრამ მრგვალი თარიღის მიუხედავად, დამოუკიდებლობის აღნიშვნა არაფრით არ ყოფილა გამორჩეული. სამაგიეროდ, ამ დღეს დაამთხვია პრეზიდენტმა წლიური ანგარიშით პარლამენტის წინაშე წარდგომა, სადაც მისთვის უჩვეულოდ ძალიან სწორი და აუცილებელი აქცენტები იყო გაკეთებული. ასევე, ამ დღეს დაამთხვია "უცნობმა" საკუთარი თავის „ქართული მარშის“ სათავეში ჩადგომის დემონსტრირება. პოლიტიკურად რა მნიშვნელობა აქვს წლევანდელ 9 აპრილს მოვლენების ასე განვითარებას და რატომ მოხდა და რა ფაქტორები განაპირობებს დამოუკიდებლობის დღის გადაფარვის თუ გამოყენების მცდელობებს, ამ საკითხებზე "ჯი-ეიჩ-ენი" რესპუბლიკელ დავით ბერძენიშვილს ესაუბრა, რომელიც საქარველოს დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტზე ერთ-ერთი ხელმომწერია.

დავით ბერძენიშვილი: - მაშინდელმა ხელისუფლებამ, ზვიად გამსახურდიას ხელმძღვანელობით, ასე ჩათვალა საჭიროდ და ლოგიკურია, რომ ამ საკითხზე დღემდე გრძელდება დისკუსია სწორი იყო თუ არა, მაგრამ მივიღეთ ის, რაც მივიღეთ. ეს იყო ზვიად გამსახურდიას და „მრგვალი მაგიდის“ გადაწყვეტილება. ანუ, გაერთმთლიანდა ეს ორი დღე, ყველაზე დიდი დღეა ქართულ კალენდარში უკვე ოცდაათი წელია და ეს დღე არის ცრემლიანიც. ეს არის ტკივილის და სიხარულის დღე, ცრემლიც ახლავს და სიხარულიც. მისი პლუს-მინუსებით ასეთია. 9 აპრილს დაიბადა დამოუკიდებელი საქართველო და დაიბადა ისეთი, როგორიც არის. ცხადია, არ არის ის საუკეთესო, რაც გვეოცნებებოდა, მაგრამ დამოუკიდებელია და ფერი აქვს რუკაზე, რაც მნიშვნელოვანია.

- ის, რომ ვერ ხდება ამ დღის სათანადოდ აღნიშვნა, როგორც დამოუკიდებლობის აღდგენის დღის და ამ დღის ასოცირება, უპირველესად, 1989 წლის 9 აპრილს აქციის დარბევასა და ხალხის დახოცვასთან ხდება, ვისი ან რისი ბრალია?

- 9 აპრილს დამოუკიდებობის დღე გამოაცხადა გამსახურდიას ხელისუფლებამ და თვითონ ერთი წლისთავიც კი ვერ აღნიშნა. დღეს მოქმედი ხელისუფლება იყო უაღრესად მდარე 9 აპრილთან მიმართებაში ისევე, როგორც 31 მარტთან, რეფერენდუმის 30 წლისთავთან მიმართებაში. ღირებულებითი საკითხია და მოქმედი ხელისუფლებისთვის დამოუკიდებლობის გამოცხადება ისეთი აბსოლუტური ღირებულება რომ არ არის. როგორც ბევრი ჩვენგანისთვის, ეს ჩანს კიდეც იმიტომ, რომ ხელისუფლების მხრიდან დღეს განსაკუთრებული არაფერი მომხდარა.

ღირებულებითი საკითხია და მოქმედი ხელისუფლებისთვის დამოუკიდებლობის გამოცხადება ისეთი აბსოლუტური ღირებულება რომ არ არის. როგორც ბევრი ჩვენგანისთვის, ეს ჩანს კიდეც იმიტომ, რომ ხელისუფლების მხრიდან დღეს განსაკუთრებული არაფერი მომხდარა.

- 9 აპრილს, რაღაც განსაკუთრებული არც წინა ხელისუფლების დროს არ ხდებოდა. დამოუკიდებლობის დღეს 26 მაისს აღვნიშნავდით.

- კი, რა თქმა უნდა, გაორებები არის, რომ დამოუკიდებლობის დრე 9 აპრილია თუ - 26 მაისი. ამ დროს ერთიც გვაქვს და მეორეც. ჩვენი თაობისთვის 9 აპრილი უფრო მნიშვნელოვანი იყო, ისტორიულად 26 მაისის აქტის საფუძველზე აღვადგინეთ დამოუკიდებლობა. ესაც ჩვენ ვქენით, რეფერენდუმის ფორმულირება უზენაეს საბჭოში დავამტკიცეთ და ფორმულირება ასეთი იყო: "თანახმა ხართ თუ არა, აღდგეს საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობა 1918 წლის 26 მაისის დამოუკიდებლობის აქტის საფუძველზე". 14 აპილის თარიღი 1978 წლის 14 აპრილის თარიღთან არის ასოცირებული და 1991 წლის 14 აპრილს ჯერ პარლამენტმა - უზენაესმა საბჭომ, აირჩია ზვიად გამსახურდია პრეზიდენტად და ეს „მრგვალი მაგიდის“ გადაწყვეტილება იყო და მერე უკვე 26 მაისს საერთო სახალხო კენჭისყრით იქნა არჩეული. რატომღაც ჩათვალეს, რომ პრეზიდენტის რანგში უნდა შეხვედროდა საპრეზიდენტო არჩევნებს. ეს მე არც მაშინ მესმოდა და არც ახლა მესმის. აშკარად ზედმეტი იყო. ისედაც ფავორიტი იყო და უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარის სტატუსით რომ ყოფილიყო კანდიდატი, მაინც მოიგებდა. ეს გაორებები არის. იგივე 31 მარტს რეფერენდუმის დღეა და ზვიად გამსახურდიას დაბადების დღეს ემთხვევა, მაგრამ ეს დამთხვევა არ ყოფილა ზვიად გამსახურდიას ინიციატივა. მე ეს ძალიან კარგად მახსოვს, ვახტანგ ხმალაძე ასრულებდა ცენტრალური საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარის მოვალეობას და მან მოიტანა საკითხი უზენაეს საბჭოში რეფერნდუმზე. 17 მარტს იყო საბჭოთა კავშირის შენარჩუნების რეფერენდუმი და მან თქვა, 24 მარტისთვის ვერაფრით ვერ მოვასწრებთო, რაც მომდევნო კვირა დღე იყო. რადგან ამ დღეს ვერ ესწრებოდა, მისივე ინიციატივით შეირჩა ამის მომდევნო კვირა დღე, რომელიც 31 მარტს უწევდა და ასე დაემთხვა გამსახურდიას დაბადების დღეს. მოკლედ, ბევრ თარიღზე ხდებოდა სხვადასხვა მიზეზით სხვადასხვა თარიღის ერთმანეთზე დადება, რაც, ცხადია, თარიღების გადღაბვნას უწყობდა ხელს.

- თქვენ გახსოვთ მაშინდელი განწყობები და იყო მაშინ განცხდა, რომ, შესაძლოა, საზოგადოება სწორედ ამ პრობლემების წინაშე დამდგარიყო თუ ისეთი დიდი იყო მართლა დიდი საქმის კეთების აჟიტირება, რომ ასეთ საკითხებს არ აქცევდნენ ყურადღებას?

- არა, ნაწილი აქცევდა, მაგრამ ვინც ყურადღებას ვაქცევდით, მაშინაც უმცირესობაში ვიყავით. ყველას გვქონდა მოლოდინი, რომ ათეული წლების შემდეგ საქართველო იქნებოდა დალაგებული და გაცილებით უკეთ, ვიდრე დღეს არის. თუმცა, პრობლემები მაშინვე რომ გვქონდა, ეს კარგად ჩანდა. მე მახსოვს საკუთარი თავი, ჩემი ცხოვრების მთავარ დოკუმენტს ვაწერდი ხელს, ასეთი ხელმოწერა არც მანამდე და არც მას შემდეგ არ მქონია და არც არავის სხვას ხელმომწერთაგან. ცხადია, ვერც გვექნებოდა, მაგრამ ისიც კარგად მახსოვს, რომ ბევრი დაძმარებული სახით ვაწერდით ხელს, რადგან, ჯერ ერთი, 9 აპრილი იყო და მაშინ ორი წლისთავზე ტკივილის გადართვა უზარმაზარ სიხარულზე არ იყო ადვილი, რთული იყო და მე რაკი ოპოზიციაში ვიყავი, წინასწარ არც მქონდა ინფორმაცია, რომ 9 აპრილს მოხდებოდა დამოუკიდებლობის აქტის გამოცხადება და ჩვენ ეს მხოლოდ წინა დღეს გავიგეთ. და მეორე, ვისთან ერთადაც ვაწერდით ხელს, ბევრი მათგანი არ მეიმედებოდა ქვეყნის მესაძირკვლედ და როგორც დადასტურდა, არც უმაგისობა იყო.

- 9 აპრილს დაამთხვია მოქმედმა პრეზიდენტმაც საკუთარი წლიური ანგარიშის წარდგენა. პოლიტიკურად ეს რას ნიშნავს?

- პრეზიდენტად მომუშავე ადამიანი, რომელიც არც არჩეულა პრინციპში თვითონ პრეზიდენტად, მისი უფლებებიც არ არის მაინცდამაინც ძლიერი და არც თვითონ არ არის დატვირთული სიყვარულით ქართველი ხალხისგან და IRI –ის ბოლოს კვლევასც ამას ადასტურებს და ასეთ ვითარებაში, როგორც ჩანს, დააპირა ჩვენი დამსახურებების თვითაღიარებად. ანუ, ჩვენ გამოვაცხადეთ 9 აპრილს დამოუკიდებლობა და მან დაამთხვია მისი პარლამენტში მისვლა ამ თარიღს. მან ორივე მხარეს კრიზისის მოუგვარებლობის გამო, ორივე მხარეს გვისაყვედურა, ხელისუფლებასაც კი. მე მოკრძალებით ვიტყოდი მასზე, რომ მას, როგორც პრეზიდენტს, შეუძლია შეწყალება. ბევრი უფლება მას არა აქვს და ვიდრე სხვისკენ გაიშვერს ხელს, მანამდე რურუას შეწყალებას მოაწეროს ხელი და ასე შეუწყოს ხელი კრიზისის განმუხტვას, იმიტომ, რომ 2020 წლის 8 მარტის შეთანხმების შემდეგ სამიდან ორი პატიმრის გამოშვებას მოაწერა ხელი და მესამე ჩატოვა ჩიხეში და დღემდე ეს პრობლემაა.

ბევრი უფლება მას არა აქვს და ვიდრე სხვისკენ გაიშვერს ხელს, მანამდე რურუას შეწყალებას მოაწეროს ხელი

- თუმცა, მის გამოსვლაში აქცენტი ძალიან სწორად იყო დასმული. ხანგრძლივი გამოსვლა არ ყოფილა და ყველა იმ პრობლემაზე და მნიშვნელოვან საკითხზე გაამახვილა ყურადღება, რაც დღეს რეალურად არსებობს.

- კი, გეთანხმებით, მაგრამ მის მიმართ ნდობა იმდენად დაბალია თუ უნდობლობა იმდენად მაღალია, რომ მხოლოდ სიტყვაზე ნდობა ძნელია. პრეზიდენტის არჩევნების პირველი ტურის შედეგებიდანაც ჩანდა, რომ ის არ იყო ფავორიტი კანდიდატი. ის სახელისუფლებო კანდიდატი იყო და ვიდრე ხელისუფლებამ არ გადაუგრიხა მთელ ქვეყანას ხელი და ვიდრე ბიძინა ივანიშვილმა არ გასცა ასობით მილიონის დაპირება და „მიშა მოდის, მიშა მოდის“ არ ჩაუდო ხალხს თავში, მანამდე ზურაბიშვილი ექვსასი ათასი ხმის იმედად იყო და მერე გაორმაგდა მისთვის მიცემული ხმები, ბიძინა ივანიშვილის ხელისუფლების ქმედებების შედეგად, დაშინების, მოსყიდვის, შატაჟის და ყველაფრის ერთად. ამიტომ ის ძალიან სუსტია, მისი ლეგიტიმაცია ძალიან დაბალია, მისი პოპულარობა ძალიან დაბალია და ასეთ ფონზე ორი წელიც არ უნდა ყოფილიყო ბუჩქებში. ის თუ ნამდვილად აპირებს რაღაცეებზე ხმის ამოღებას და პოლიტიკურ ველზე მისი პერსონის შემოყვანას, უკვე ვთქვი, რა უშლის ხელს - მოაწეროს რურუას შეწყალებას ხელი და მონაწილეობა მიიღოს კრიზისის დაძლევაში.

- ანუ, თქვენ თვლით, რომ მას გააქტირება უნდა და ანგარიშის ტექსტიც ამას უკავშირდება?

- არ ვიცი. თუ ეს იყო მორიგი შეკვეთა, რომელიც მან შეასრულა, მაშინ ესაც გამოჩნდება და მე არ მგონია, რომ სალომე ზურაბიშვილი ახლა არსებული ხელისუფლების და ბიძინა ივანიშვილის წინააღმდეგ წავიდეს. მაგრამ, თუ დააპირებს, ესაც გამოჩნდება.

- ამ კონტექსტში მისი მხრიდან ხელისუფლების კრიტიკა როგორ ჯდება, ესაც შეკვეთა თუ იყო, რა მიზანი ჰქონდა?

- არ ვიცი. გამოჩნდება ეს უახლოეს დღეებში, რა იყო და რატომ იყო. აქამდე ის იყო ხელისუფლების ნების და შეკვეთების აღმსრულებელი იყო და ახლა თუ აპირებს რაიმე სხვას, ესაც მალე გამოჩნდება. აქამდე მას ეს შთაბეჭდილება არ დაუტოვებია, იმდენჯერ მივიდა მასთან დელიენსონი და რისთვის მივიდოდა, თუ არა შეწყალების საკითხზე. დელიენსონს მასთან სხვა რა საქმე უნდა ჰქონოდა.

- ის საკითხები, რაც ახსენა, ფაქტია, რომ პრობლემაა. თუნდაც ევროკავშირის მისიის ჩავარდნა, თქვენი შეფასებით, ვისი ბრალია?

- ცხადია, ამაში ხელისუფლების წილი მეტია და ევროპელებიც და ამერიკელებიც სულ ამას ამბობენ, რომ მთავარი პასუხისმგებლობა ხელისუფლებისაა. ყველაზე რბილი შეფასებებითაც კი, არჩევნები ლეგიტიმაციის ზღავრზე ჩატარდაო. ანუ, არალეგიტიმურობის ზღვარზეო. ლეგიტიმაციის ზღვარს რომ ამბობენ, ეს იმას ნიშნავს, რომ ერთ მხარეს თუ ლეგიტიმაციაა, მეორე მხარეს იმავე დოზით არალეგიტიმურობაა. ასე რომ, საკმაოდ რთული ვითარებაა და მე ვფიქრობ, რომ ორი პატიმრის გამოშვება შექმნიდა კარგ პირობებს შეთანხმების მისაღწევად.

- ის ფაქტი, რომ ოპოზიციის მიმართ დასავლეთიდან ისმის ისეთი კრიტიკა, რაც აქამდე ზოგადად ოპოზიციასთან დაკავშირებით არასოდეს არ ყოფილა, რას ნიშნავს?

- დასავლეთი პირველ რიგში აკრიტიკებს ხელისუფლებას და მერე ოპოზიციას. ერთის პასუხისმგებლობაც არის და მეორესიცო, ხელისუფლების მეტია, ოპოზიციის ნაკლებიო. ნორმალურია, სწორია. ამიტომ, თუ დაიდება ისეთი დოკუმენტი, რომელიც ახლოს იქნება ხელმოწერის შესაძლებლობასთან, ოპოზიცია არ შექმნის პრობლემას. პრობლემას შექმნის ხელისუფლება და, თუ არ უნდა ხელისუფლებას პრობლემა, მოიძებნება ოპოზიციის მხრიდან საკმაო რაოდენობის ხელმოწერები.

- ასეთი დოკუმენტი დაიდება? და, თუ დაიდება, როგორი უნდა იყოს?

- ვნახოთ, მაქვს სურვილი და არ გამოვრიცხავ.

- რაზეა ეს დამოკიდებული?

- დამოკიდებულია ევროკავშირის მიერ ამ ხელისუფლებაზე ზეწოლის ხარისხზე. ამ ხელისუფლებას რამდენიც გაუვა, იმდენი გაუვა და იმდენად მაგრად თუ დაუქნევენ ბრიუსელ-ვაშინგტონიდან თითს, რომ უკვე საშიშია, მაშინ დაჰყვებიან.

- ოპოზიციისთვის წითელი ხაზი იყო მელია-რურუას გათავისუფლება და ვამდელი არჩევნები. თუმცა, ბოლოს გამოქვეყნებულმა  IRI-ის გამოკითხვის შედეგებმა აჩვენა, რომ ვადამდელ არჩევნებს დიდი მხარდაჭერა აღარა აქვს.

- არ არის ასე. ერთი მეოთხედი მხარს უჭერს ბოიკოტს და რიგგარეშე არჩვენებს მხარს უჭერს ზუსტად იმდენი, რამდენიც არ უჭერს - 45%. ეს ძალიან საინტერესო მაჩვენებელია. ანუ, ამ კვლევით 45% ამბობს, რომ რიგგარეშე არჩევნები არ არის საჭირო და 45% ამბობს, რომ საჭიროა. აქედან 25% ამბობს, რომ ბოიკოტი კარგია. შესაბამისად, იმ ოპოზიციური ამომრჩევლისგან, ვისაც რიგგარეშე არჩევნები უნდა და არ ემხრობა ბოიკოტს და ასეთი არის 20%, ანუ, თითქმის იმდენივე, რამდენიც არის ბოიკოტის მომხრე. ეს იმას ნიშნავს, რომ ოპოზიციის ერთი ნახევარი, ძირითადად „ნაციონალური მოძრაობის“ მხარდამჭერები, ბოიკოტს ძირითადად ეთანხმებიან. თუმცა, ნაცმოძრაობის მხარდაჭერთა ერთი მეოთხედი ბოიკოტს არ ეთანხმება და ეს ძალიან საინტერესოა. გამოკითხვაში ნაცმოძრაობის ბლოკია და ამ ბლოკში ჩვენც ვიყავით. ამიტომ ბოიკოტის 100%-იანი მხარდაჭერა კი არ არის, ჩვენი ბლოკის ერთი მეოთხედი ეწინააღმდეგება. ანუ, ჩვენ ვიღებთ ვითარებას, რომ ნაცმოძრაობის მხარდამჭერები მეტწილად ბოიკოტის მომხრეები არიან, არანაციონალური წარმომავლობის, უკვე სხვა ოპოზიციონერები ასევე ვადამდელი არჩევნების მომხრეა, მაგრამ ბოიკოტის არა. ანუ, სხვა გზით მიაღწიეთ არჩევნებს და არა ბოიკოტითო. ეს სხვა გზა კი შეიძლება, იყოს თვითმმართველობის არჩევნების მოგება თბილისსა და სხვა დიდ ქალაქებში, საიდანაც მერე ვადამდელ არჩევნებამდე გზა არის ძალიან მოკლე.

- თვითმმართველობის არჩევნებიდან ვადამდელ არჩევნებამდე როგორ?

- თუ თვითმმართველობის არჩევნებში, მაგალითად, თბილისს ოპოზიცია მოიგებს და თბილისს ოპოზიციონერი მერი ეყოლება, ლამის უკვე ავტომატურად ნიშნავს, რომ საზოგადოების ელექტორალური შეკვეთა ყოფილა რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნები.

- თბილისი ისედაც თითქმის ყოველთვის ოპოზიცური განწყობის არის და გადამწყვეტი ის იქმება, რომ მერი იყოს ოპოზიციის წარმომადგენელი?

- არამხოლოდ თბილისზეა ლაპარაკი. საერთოდ, ევროპული მრავალპარტიულობა, პლურალიზმი, კოალიციები სწორედ ამას ნიშნავს, რომ ცენტრში ერთი კოალიციაა, რეგიონებში სხვადასხვა. სრულიად ბუნებრივია, რომ თბილისში შეიძლება, იყოს არაონების ხელისუფლება. ასევე, ბათუმში, ქუთაისში, რუსთავში, ფოთში. მე ვლაპარაკობ დიდ ქალაქებზე, სადაც შედეგი ასეთია, რომ 42% აქვს ხელისუფლებას საპარლამენტო არჩევნების შედეგები, 58% აქვს სხვა პარტიებს. ამიტომ მოლოდინი საკმაოა, რომ სწორი ტაქტიკის პირობებში, ოპოზიციამ მოიგოს. ავტომატურად კი ნიშნავს, მაგრამ თბილისის ხმებს ვერ დააყრი ქვემო ქართლიდან და ჯავახეთიდან გაყალბებულ, არარსებულ ხმებს. მე ეს შედეგები შესწავლილი მაქვს და მაგალითად, ქვემო ქართლში ისეთივე გაყალბებაა, როგორც შევარდნაძის დროს ხდებოდა და სააკაშვილის საპრეზინეტო არცევნებში, 2008 წელს და ახლაც, 2020-ში. ერთი ტიპის გაყალბებაა, მაგალითად, ნინოწმინდაში თითქოს ამომრჩევლის 90%-ია მოსული და აქედან 99%-მა ხმა მისცა „ქართულ ოცნებას“. ეს ტყუილია, მინიმუმ, გაორმაგებულია შედეგები და ასეთი რამ თვითმმართველობის არჩევნებზე ვერ მოხდება.

- თქვენ ახსენეთ სწორი ტაქტიკა. ამის შესამუშავებლად და განსახორციელებლად ოპოზიციას რჩება საკმარისი დრო, იმიტომ, რომ ჯერ 15 მაისის აქცია აქვს დაგეგმილი და ამის განხორციელებაზე იქნება გადართული, მერე კიდევ რა იქნება და რამდენად მოსწრებადია?

- 15 მაისის აქციამდე შესაძლოა, დანიელსონის ვიზიტი იყოს, წარმატებული ან წარუმატებელი. ამიტომ 15 მაისი ჯერ ძალიან შორსაა.

- უფრო წარმატებული თუ უფრო წარუმატებელი?

- მე მაქვს მოლოდინი, რომ ევროკავშირის მესამე და ბოლო რაუნდი აღმოჩნდება წარმატებული.

- ამ ფონზე აქციის 15 მაისს დანიშვანზე რას ფიქრობთ, მოგწონთ თქვენ ეს იდეა?

- მომწონს-არმომწნსზე არაა. აქცია არის, დაიგეგმა, ოპოზიციის იმ ნაწილმა, ვისაც ყველაზე მეტი ხმა აქვს აღებული არჩევნებში, ასე ჩათვალა სწორად და საჭიროდ და პასუხისმგებლებიც ისინი არიან.

- თუ გაქვთ ინფორმაცია, მერე რას აპირებენ. აქციის მერე სამოქმედო გეგმა აქვთ თუ არა შემუშავებული?

- არა, არ ვიცი. მე მგონია, რომ 15 მაისი შესაძლოა, აღარ იყოს აქტუალური თარიღი. ვნახოთ, მანამდე მთელი თვეა და ცოტა მეტიც.

- თარიღების დამთხვევაზე და მნიშვნელობაზე ვსაუბრობდით და 9 აპრილს იყო კიდევ ერთი აქცია, თითქოს პატრიარქის მხარდასაჭერი, მაგრამ რეალურად ხელისუფლების მხარდამჭერი და ოპოზიციის და თავისუფალი მედიის საწინააღმდეგო. მაინცდამაინც 9 აპრილს ამ აქციის გამართვა რას ნიშნავდა?

- საერთოდ, ნებისმიერი კონტრაქცია, მათი შავბნელი და ანტიდემოკრატიული იდეებით, საქართველოში ელექტორალურად ნულის ტოლია. „ქართულმა მარშმა“ არჩევნებში მიიღო მონაწილეობა და გადახედეთ მათ შედეგებს. ნულია, პირდაპირი მნიშვნელობით, ნული მთელი და რაღაც. ასეთი არის სახელისუფლებო რესურსით აღჭურვილი, აგრესიული, რეგინებიდან მოტყუებით ჩამოყვანილი, წარმოდგენა რომ არა აქვთ, სად და რატომ მიიყვანეს, პროპაგანდისტული ფარსი. ახლა საკუთარ მომხრეებს ეუბნებიან, რომ, აი, ვარსებობთ აქ ვართ, მაგრამ ამომრჩეველმა ყველაზე უკეთ იცის მათი ფასი. „ქართული მარშის“ შედეგი ბოლო არჩევნებზე არის პასუხი ასეთი შავბნელი მუქარისა. არავის არ ეშინია მათი მუქარის, რადგან საქართველოს მოსახლეობა მათ მხარს არ უჭერს. როდესაც მე ვამბობ, რომ საარცევნო თვალსაზრისით ქვეყანა შუაზეა გახერხილი, ხელისუფლებას და ოპოზიციას შორის, ამ შუაზე გახერხვაში, არც აქეთ და არც იქით, არ მონაწილეობს ამ რაღაცა 0.1%-იანი შავბნელი მასა. არც მაშინ, როდესაც სანდრო ბრეგაძეა სახე, არც მაშინ, როდესაც ლევან ვასაძეა სახე, არც მაშინ, როდესაც ფალავანდიშვილია სახე და არც ახლა, როდესაც  მათი გზა აირჩია და მათ რანგში ჩამოლაბორანტდა „უცნობიც“, რითიც მე ნამდვილად არ ვარ აღფრთოვანებული, მაგარამ ეს მისი არჩევანია.

- გაჩეჩილაძეების მიერ აქციებთან გაძღოლა-დაშლასთან დაკავშირებით იყო და არის ეჭვები, რომ ამაში ფულს იღებდნენ. შესაძლოა, ახლაც ასე იყოს?

- არ ვიცი და ამაზე მე ვერაფერს ვიტყვი. მარჩიელობას მოვერიდები.

რუსა მაჩაიძე, "ჯი-ეიჩ-ენი"