პაატა ზაქარეიშვილის უბედურება ის როდია, რომ იგი თითქოს ვიღაცის «აგენტია» და გარეშე ძალის დავალებით, მიზანმიმართულად ვნებს საქართველოს ინტერესებს. სინამდვილეში, არავის აგენტი არ არის საკუთარი თავის გარდა! მთელი მისი მოღვაწეობა, ბოლო 25 წლის განმავლობაში, საკუთარი ღირებულებებით ტკბობაა! ის ემსახურება და ელოლიავება საკუთარ ღირებულებებს, საკუთარ მსოფლხედვას, სამყაროს მისეულ ხედვას და თუ ამ პროცესში ქვეყნის ინტერესებს უნებლიედ ვნებს, ეს მისი ბრალი სულაც არ არის – იმის ბრალია, ვინც ასეთი შეხედულებების, მენტალობის, მსოფლხედვის, ღირებულებებისა და, აქედან გამომდინარე, პოლიტიკური პოზიციის პერსონა საქართველოს სახელმწიფოებრივი მომავლისათვის ყველაზე მნიშვნელოვან პოზიციაზე დანიშნა: სახელმწიფო მინისტრად რეინტეგრაციის საკითხში. შემდეგ, თვით ზაქარეიშვილმა თავისი თანამდებობა (ისევ და ისევ მთავრობის თანხმობით) გადააკეთა «შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის სახმინისტრად», რაც მკაფიო მესიჯი იყო ყველა მხარისათვის, რომ არანაირ «რეინტეგრაციაზე» ეს ხელისუფლება არ ფიქრობს, რაკი აცნობიერებს, რომ ამის არც რესურსი აქვს (ქვეყანას) და არც რაიმე პროგრამა
ბარემ აქვე ვთქვათ, რატომ და როგორ აღმოჩნდა პაატა ზაქარეიშვილი ხსენებულ თანამდებობაზე ისევე, როგორც მისი მენტალური და ღირებულებითი «ტყუპისცალი» გოგა ხაინდარავა 2004 წელს: ხაინდრავა ზურაბ ჟვანიას «მიგნება» იყო. ჟვანიას კი ჭკუა არ აკლდა და იცოდა: რაკი არანაირ «რეინტეგრაციაზე» არ შეიძლება ყოფილიყო ლაპარაკი კატასტროფულად წაგებული ომის შემდეგ, ხოლო პოლიტიკა «შესაძლებლის ხელოვნებაა», ისეთი ფიგურა უნდა მოძებნილიყო, რომელსაც ამ საკითხზე ქართული საზოგადოების «მცირეიმპერიული» შეხედულებისაგან განსხვავებული პოზიცია ექნებოდა და ნოვატორული იდეების გამოთქმით ან სრულიად ფუჭ ე.წ. «სამშვიდობო პროცესში» ჩართვით მთავრობას პასუხისმგებლობას მოუხსნიდა.
მაგრამ პაატა ზაქარეიშვილი ამ მხრივ გოგა ხაინდრავაზე ბევრად შორს წავიდა, რისი უკანასკნელი დადასტურებაცაა ბოლო შედევრალური განცხადება: «აფხაზეთი დამოუკიდებელი საქართველოს შემადგენლობაში არასდროს ყოფილა. ერთადერთი გამოცდილება, რომელიც გვაქვს აფხაზებთან თანაცხოვრებისა ერთიან სახელმწიფოში, არის საბჭოთა კავშირი. სხვა გამოცდილება არა გვაქვს. დავით აღმაშენებლის დროს რა იყო, მე არ ვიცი» – მოჭრა და ბეჭედი დაარტყა საქართველოს სახელმწიფო მინისტრმა.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
სამაგიეროდ, მისგან განსხვავებით, ძალიან კარგად იციან რა იყო დავით აღმაშენებლის დროს აფხაზური სეპარატიზმის იდეოლოგებმა, რომლის ერთ–ერთი ფუძემდებელი, სემიონ აშხაცავა ამტკიცებდა, რომ დავით აღმაშენებელი აფხაზი (აფსუა) მეფე იყო, ხოლო ქართველები ცდილობენ, «აფხაზი ხალხის ისტორია და კულტურა მოიპარონ».
სწორედ ამ თეორიას უპასუხა («სარკისებურად») ქართველმა მწერალმა, პავლე ინგოროყვამ, მაგრამ მისი თხზულების («გიორგი მერჩულე») კრიტიკა ქართველ ელიტურ ფსევდოინტელექტუალთა წრეში ბოლო დროს მოდურად ითვლება. არადა, ინგოროყვა დიახაც «აშხაცავებს» პასუხობდა, რასაც, რატომღაც, არავინ ითვალისწინებს.
თუმცა, დავუბრუნდეთ ისევ პაატა ზაქარეიშვილის საოცარ განცხადებას. მივაქციოთ ყურადღება: მას არ უთქვამს, რომ მხოლოდ პოსტსაბჭოურ პერიოდში არ გვქონია ერთიან სახელმწიფოში ცხოვრების გამოცდილება ქართველებსა და აფხაზებს. მან თქვა, რომ ასეთი გამოცდილება არ გვქონია არც არასდროს - დავით აღმაშენებლისა და თამარ მეფის ისტორიულად ხანმოკლე ეპოქის შემდეგ. იმიტომ, რომ თამარის შემდეგ საქართველო არც არასდროს ყოფილა ერთდროულად დამოუკიდებელი (მაშასადამე სახელმწიფოებრივი სუვერენიტეტის მატარებელი) და, იმავდროულად, ერთიანი სახელმწიფო, გიორგი ბრწყინვალის დროინდელი «მცირე გამონათების» გარდა!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ახლა კი, დავსვათ კითხვა: რა დასკვნას გამოიტანს ზაქარეიშვილის გამონათქვამიდან ნებისმიერი უცხოელი პოლიტიკოსი. რომელსაც საქართველოს პრობლემატიკაზე უწევს მუშაობა ან ექსპერტი, ვინც თავისი სახელმწიფოს ლიდერებისათვის ამზადებს მოხსენებით ბარათებს, – შესაძლო პოლიტიკის თაობაზე ამ მიმართულებით? მით უმეტეს, რომ როგორც ერთხელ თავად ზაქარეიშვილს წამოცდა (სახელმწიფო–პოლიტიკურ თანამდებობაზე დანიშვნამდე დიდი ხნით ადრე), იმ ლიდერებმა «საქართველოს არსებობაც არ იციან»? მხოლოდ ერთს, რასაც მუდმივად იმეორებდა, იმეორებს და კვლავაც აქტიურად გაიმეორებს აფხაზური პროპაგანდა: აფხაზეთს და საქართველოს უკვე 800 წელია საერთო არაფერი აქვთ, იმდროინდელი საქართველოც სინამდვილეში აფხაზეთი იყო, ანუ აფხაზეთი კი არ შედიოდა საქართველოს შემადგენლობაში, არამედ, თურმე ნუ იტყვით, საქართველო შედიოდა აფხაზეთის შემადგენლობაში! საქართველოს შემადგენლობაში კი აფხაზეთი მხოლოდ სტალინისა და ბერიას ბოროტი ნებით მოხვდა, თუმცა საქართველო მაშინ არა დამოუკიდებელი სახელმწიფო, არამედ საბჭოთა კავშირის რესპუბლიკა იყო; სტალინმა და ბერიამ ჩაასახლეს აფხაზეთში ქართველები, რომლებსაც იქ არასდროს უცხოვრიათ და ა.შ.
ლოგიკურად გამოდის, რომ აფხაზი ხალხის ეროვნულ–განმათავისუფლებელი ომი საქართველოს წინააღმდეგ იყო სამართლიანი! მაშინ ისმის მეორე სავსებით რელევანტური კითხვა: თუკი აფხაზი ხალხის ომი საქათველოსგან თავისუფლებისათვის სამართლიანი იყო, მაშინ რატომ იყო უსამართლო რუსეთის მოქმედება, რომელმაც ყველანაირად დაუჭირა მხარი აფხაზი ხალხის სამართლიან ბრძოლას? ან რატომაა არასწორი მოსკოვის გადაწყვეტილება, ეცნო აფხაზეთის დამოუკიდებლობა საზღვრებში ფსოუდან – ენგურამდე?
საინტერესოა, თვითონ პაატა ზაქარეიშვილი რას უპასუხებს, როდესაც უცხოელი კოლეგები ამას ჰკითხავენ (აუცილებლად ჰკითხავენ) და სხვა კითხვასაც დაამატებენ «დესერტად»: «რატომ არ უნდა სცნოს მსოფლიომ, პირველ რიგში, დასავლეთმა, აფხაზი ხალხის დამოუკიდებლობა, ესე იგი სახელმწიფოებრიობა, თუკი ამ ხალხს საკუთარი სახელმწიფოებრივი ისტორია აქვს, აფხაზეთი საქართველოს სახელმწიფოს შემადგენლობაში XII–XIII საუკუნის შემდეგ არ ყოფილა, მოსკოველმა დიქტატორებმა ძალით შეიყვანეს საქართველოს სსრ შემადგენლობაში, აფხაზეთმა ომით მოიპოვა დამოუკიდებლობა, ამით აღადგინა ისტორიული სამართლიანობა და სურს იყოს საქართველოსთან თანასწორი, მეზობელი სახელმწიფო?
სხვას რას გვეუბნებიან სეპარატისტთა ლიდერები უკვე 25 წელია – 1990 წლიდან? «ჩვენ ვართ მეზობლები და ვიყოთ ორი მეზობელი, თანასწორუფლებიანი სახელმწიფო. როგორც, მაგალითად, ჩეხეთი და სლოვაკეთი, რომლებიც საბჭოთა დიქტატორმა სტალინმა (მანამდე ავსტრია–უნგრეთის იმპერიამ) გააერთიანა ერთ რესპუბლიკაში, მაგრამ დაიშალენ და ახლა მშვიდობიანად თანაცხოვრობენ».
ლტოლვილთა დაბრუნება? ნურას უკაცრავად: რაკი აფხაზი ხალხის ეროვნულ–განმათავისუფლებელი ომი სამართლიანი ყოფილა, მაშინ ქართველები, რომლებიც ამ ომის შედეგად განიდევნენ აფხაზეთიდან, ისევე ვეღარ დაბრუნდებიან და ვეღარც უნდა დაბრუნდნენ (ამ ლოგიკით) აფხაზეთის ტერიტორიაზე, როგორც გერმანელები ვეღარ დაბრუნდებიან ვეღარასოდეს იმანუილ კანტის სამშობლო კიონიგსბერგში (დღეს კალინინგრადი) მას შემდეგ, რაც წააგეს აგრესიული და უსამართლო ომი საბჭოთა კავშირისა და მისი «კეთილშობილი დიქტატორის», იოსებ სტალინის წინააღმდეგ.
ფედერაციას რაც შეეხება, ზაქარეიშვილის ეს პასაჟი კიდევ უფრო დიდ გაურკვევლობას, გაუგებრობასა და «მხრების აჩეჩვას» გამოიწვევს: თუკი აფხაზეთსა და საქართველოს საერთო არაფერი ჰქონიათ, თუკი აფხაზეთმა აწარმოა სამართლიანი (გამოდის) ომი სტალინ–ბერიას მიერ ძალით თავსმოხვეული რეალობის წინააღმდეგ და ქართველების აფხაზეთიდან გამოდევნაც (კიონიგსბერგელი გერმანელებივით) სამართლიანი ომის ტრაგიკული შედეგი იყო, ანუ მათი დაბრუნებაც ასევე გამორიცხულია, ხოლო აფხაზეთი დღეს დე–ფაქტო დამოუკიდებელია საქართველოსგან და მთელს ტერიტორიას აკონტროლებს ფსოუდან–ენგურამდე, უკვე კოდორის ხეობის ჩათვლით, მაშინ რა რეზონი არსებობს საიმისოდ, რომ აფხაზეთი «რატომღაც» საქართველოსთან გაერთიანდეს თუნდაც ფედერაციის ფორმით? რატომ არ შეიძლება ისინი იყონ ორი მეზობელი, თანასწორუფლებიანი სახელმწიფო, როგორც იგივე ჩეხეთი და სლოვაკეთი?
მართლაცდა, რატომ? როგორ აპირებთ ეს აუხსნათ ევროპელებს, რომელთათვისაც, სხვათა შორის, ტერმინი «ისტორიული უფლება მიწაზე» როყიო სიტყვები კი არ არის, არამედ პოლიტიკური ინსტიტუციაა: სწორედ ამ ინსტიტუციით ოპერირებდნენ ებრაელები, როდესაც თითქმის 2000 წლის შემდეგ მოიპოვეს უფლება, არათუ დაბრუნებულიყვნენ, არამედ შეექმანთ საკუთარი სახელმწიფო პალესტინაში, საიდანაც ისინი ჩვენი წელთაღიცხვის 70 წელს რომის იმპერიამ განდევნა.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ზაქარეიშვილის განცხადება პირდაპირ ნიშნავს და აღიარებს იმას, რასაც (ვიმეორებ) მუდამ ამბობდნენ აფხაზური სეპარატიზმის იდეოლოგები: ქართველები აფხაზეთში აღმოჩნდნენ მხოლოდ აფხაზი ხალხის გენოციდის (ე.წ «მოჰაჯირობის») ანუ XIX საუკუნის 70–იანი წლებიდან და, შემდეგ სტალინ–ბერიას «პერესელენსტროის» გეგმიური ჩასახლების შედეგად. ჰოდა, რა გზით უნდა გამოსწორდეს ეს ისტორიული უსამართლობა გარდა იმისა, როგორც აფხაზთა ლიდერები სთავაზობენ მსოფლიოს – სცნოს აფხაზეთის დამოუკიდებლობა?!
აი, ასეთი პოლიტიკური რეალობა შექმნა (ეს უკვე პოლიტიკური რეალობაა და არ უბრალოდ ერთი განცხადება) პაატა ზაქარეიშვილის გამონათქვამმა, რომელიც აუცილებლად (აუცილებლად!) გამოიღებს შესაბამის გამანადგურებელ შედეგს უახლოეს მომავალში, რაკი მასში ყველა მიიჩნევს არსებითად სწორედ იმას, რომ «აფხაზეთი საქართველო არასდროს ყოფილა 800 წლის განმავლობაში» და, აქედან გამომდინარე, მხრებს აიჩეჩს გაკვირვებით, მაშ რატომღა უნდა იყოს იგი ახლა საქართველოსთან ერთიანი სახელმწიფო თუნდაც ფედერაციის ფარგლებში და რატომ არ გვინდა ქართველებს, ვცნოთ აფხაზეთი, ამით თავადაც დავისვენოთ და სხვაც მოვასვენოთ?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
დასკვნის სახით: ასეთი რამ შეიძლება თქვას ჟურნალისტმა, მწერალმა, პოლიტოლოგმა და ა.შ. ამით სრულებითაც არ შეურაცხყოფს და არ აზიანებს სახელმწიფოს ინეტრესებს, იმიტომ რომ ეს მისი კერძო აზრია. მაგრამ როდესაც ამას ამბობს სახელმწიფო მინისტრი, თქანაც ოფიციალურ ღონისძიებაზე, ეს უკვე მთავრობის, ესე იგი თვით სახელმწიფოს პოლიტიკური პოზიციაა, რამდენჯერაც არ უნდა იმეოროს ახლა თავად ამ ვაჟბატონმა, «მხოლოდ პირადად ჩემი აზრი გავაჟღერეო».
სწორედ ასე იქნება აღქმული მთელს მსოფლიოში (თუკი ვინმეს საერთოდ აინტერესებს უკვე ეს «გაუგებარი» ქვეყანა) და შესაბამისი, კატასტროფული შედეგიც არ დააყოვნებს. ამაში სულ მალე დავრწმუნდებით.
”ჯი-ეიჩ-ენი”, მიხეილ გეწაძე