რესპოდენტის შესახებ
როგორ უნდა შეფასდეს პარლამენტში გამსახურდიას დაბრუნების გადაწყვეტილება მით უფრო იმ ფონზე, როცა ის ერთ-ერთი ყველაზე კრიტიკული იყო ბაღათურიას, ცაგარეიშვილის, თორთლაძის, დავითაიას და იმ ოპოზიციონერი დეპუტატების მიმართ, რომლებმაც თავის დროზე საპარლამენტო მანდატების დახევაზე უარი თქვეს, "ჯი-ეიჩ-ენი" პოლიტოლოგ ირაკლი სესიაშვილს ესაუბრა...
ირაკლი სესიაშვილი: პოლიტიკაში ყველაზე დიდი სასწორი საზოგადოებრივი აზრი და რეიტინგია. ამიტომ, როდესაც პოლიტიკოსი რაიმე ნაბიჯს დგამს, ის ჩემი აზრით, უპირველესად უნდა ფიქრობდეს იმაზე, რა რეაქცია ექნება საზოგადოებას, როგორი იქნება მის მიერ გადადგმული ნაბიჯების შედეგები, რამდენად იქნება საზოგადოება მისი გადაწყვეტილების მხარდამჭერი ან მოწინააღმდეგე. აქედან გამომდინარე, ბატონი გამსახურდიას გადაწყვეტილება მაღალი პოლიტიკური რისკის მატარებელია, რადგან ვფიქრობ, რომ პარლამენტში დაბრუნების თაობაზე მის ამჟამინდელ პოზიციას მაინცდამაინც მხარდაჭერა არ მოჰყოლია. საზოგადოება, როგორც გამოჩნდა, მხარს უჭერს ერთიან ოპოზიციურ ძალას, გამსახურდიას ამ ნაბიჯით კი ირღვევა ერთიანობა და ეს უპირველესად, ცუდად თავად ამ უკანასკნელის პოლიტიკურ იმიჯზე იმოქმედებს.
_ თუმცა, კონსტანტინე გამსახურდია არ იყო პირველი, რომელმაც ე.წ. გაერთიანებული ოპოზიცია დატოვა......
_ დიახ, მაგრამ მისი ეს ნაბიჯი გამართლებული იქნება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მის მიზანს დანარჩენ ოპოზიციასთან საერთო პოლიტიკური მიზნის - ხელისუფლების შეცვლა წარმოადგენს. ჩემი აზრით, ოპოზიციამ ფრონტის ხაზი არა მხოლოდ ქუჩაში უნდა გაავლოს - პარლამენტის შენობის წინ, არამედ უნდა მოხდეს მისი დივერსიფიკაცია, რაც ნიშნავს, რომ ვიღაცა უნდა შევიდეს პარლამენტში, ვიღაცამ ხელისუფლებასთან ილაპარაკოს, ვიღაცა ქუჩაში დადგეს, ვიღაცამ კი საერთაშორისო საზოგადოებასთან ისაუბროს. აქედან გამომდინარე, თუ კონსტანტინე გამსახურდიას ამ ნაბიჯს აქვს დანარჩენ ოპოზიციასთან საერთო პოლიტიკური მიზანი - მოხდეს ხელისუფლების ცვლა, მაშინ მისი ეს გადაწყვეტილება შეიძლება საზოგადოებამ პოზიტიურად მიიღოს და მეტიც, მისი რეიტინგი აიწიოს. მაგრამ თუ აღნიშნული ნაბიჯი განპირობებულია მხოლოდ ვიწრო პოლიტიკური ინტერესებით და ის თუნდაც, ზვიად გამსახურდიას კომისიის შექმნის სანაცვლოდ იქნა მიღებული, მაშინ საზოგადოება ბატონ გამსახურდიას საკანონმდებლო ორგანოში დაბრუნებას არც თუ დადებითად შეხვდება, რისი შედეგიც სავარაუდოდ, არჩევნებშიც გამოჩნდება. ...
_ კონსტანტინე გამსახურდიამ უკვე დაადასტურა კიდეც, რომ პარლამენტში დაბრუნების გადაწყვეტილება სწორედ მას შემდეგ მიიღო, რაც საკანონმდებლო ორგანოში ქვეყნის პირველი პრეზიდენტის გარდაცვალების მიზეზების შემსწავლელი კომისიის შექმნა გადაწყდა......
_ მაშინ, ეს ნიშნავს, რომ მას პირადული ინტერესი ამოძრავებს. პოლიტიკაში პირადულ ინტერესებს კი საზოგადოება ეჭვის თვალით უყურებს და ეს სამართლიანიცაა - ადამიანი პარლამენტში არა საკუთარი პრობლემების მოსაგვარებლად, არამედ იმ პრობლემების მოსაგვარებლად უნდა შედიოდეს, რომლებიც საზოგადოებას აწუხებს. ამით, რა თქმა უნდა, არ მინდა ვთქვა, რომ ზვიად გამსახურდიას გარდაცვალების ფაქტის გამოძიება საზოგადოების ინტერესში არ შედის, მაგრამ ამისთვის შეიძლებოდა გარედანაც ბრძოლა. გამოდის, ზვიად გამსახურდიას გარდაცვალების მიზეზების შემსწავლელი კომისიის შექმნა ვაჭრობის საგანი გახდა, ეს კი უკვე ვაჭრობააა - ბინძური ვაჭრობა პოლიტიკაში, რასაც საზოგადოება არასდროს ხვდება დადებითად...
_ რადგან ამ თემას შევეხეთ, როგორ ფიქრობთ, რამდენადაა მოსალოდნელი, რომ ზვიად გამსახურდიას გარდაცვალების მიზეზების დადგება ამჯერად მაინც მოხდება?
_ მე არ ვარ კრიმინალისტი, რომ კომპეტენტური პასუხი გაგცეთ, მაგრამ ზოგადად მიმაჩნია, რომ სირცხვილია, როცა ქვეყანაში დიდი ადამიანები, მაღალი თანამდებობის პირები იღუპებიან, პრეზიდენტი იქნება ეს თუ პრემიერ-მინისტრი ზურაბ ჟვანიას სახით და ხელისუფლებაში წლების განმავლობაში არ ჩნდებიან ძალები, რომლებიც საზოგადოებას სიმართლეს ეტყვიან. Eეს თავისთავად ნიშნავს, რომ ხელისუფლება არ ინტერესდება რას ითხოვს ხალხი და არ ითვალისწინებს საზოგადოების აზრს, მის მოთხოვნას, არ გრძნობს თავს პასუხისმგებლად ისტორიას სიმართლე უთხრას. ამ კონტექსტში, აღნიშნული თემით ვაჭრობით რაიმე პოლიტიკური ფონის შექმნა, იმის დემონსტრირება, რომ ხელისუფლებამ წარმატებას მიაღწია და კიდევ ერთი ოპოზიციონერი მოიპარა და შეიყვანა პარლამენტში, რითაც დემოკრატიული ფასადი შექმნა, ვფიქრობ, გონიერი ადამიანისთვის კიდევ ერთი ნიშანია იმისა, რომ ხელისუფლება ქმნის არა დემოკრატიულ სამოქალაქო გარემოს, არამედ ვაჭრობაზე აგებულ მოჩვენებით დემოკრატიას, რაც ჩემთვის პირადად, ერთი ხმა მაქვს, მიუღებელია.
_ თუმცა, ‘'მოჩვენებითი დემოკრატიის შექმნის'' მიუხედავად, როგორც თქვენ აფასებთ, მიხეილ სააკაშვილს მაინც ყველაზე სასურველ ლიდერად აფასებენ, მმართველ გუნდს კი ყველაზე მაღალი რეიტინგი აქვს. ყოველ შემთხვევაში, ასეთია ორგანიზაცია IღI- ის კვლევის შედეგები, რომელიც რამდენიმე დღის წინ გამოქვეყნდა...
_ წარმოუდგენელია, ან სააკაშვილს ან მმართველ გუნდს მაღალი რეიტინგი ჰქონდეს. იმ შეცდომების უმეტესობა, რაც არსებულმა ხელისუფლებამ მისი მმართველობის პერიოდში დაუშვა, რიგ შემთხვევაში მიუტევებელია. სააკაშვილმა და მისმა გუნდმა საკმაოდ სერიოზული საფრთხე მოუტანა ჩვენს ქვეყანას, აღარ ვსაუბრობ არადემოკრატიულ გარემოზე, მედიის თავისუფლების შეზღუდვაზე, უკანონო პატიმრობაზე, მკვლელობებზე და ა.შ. არ მინდა ეჭვი შევიტანო ამ ორგანიზაციის ობიექტურობაში, მაგრამ მგონი, მე უფრო ვარ ამ ქვეყნის მოქალაქე, ვიდრე რომელიმე ამერიკული ფონდი თუ ორგანიზაცია. ამ რეიტინგს არ ვეთანხმები, არა იმიტომ, რომ მინდა, ან არ მინდა დავეთანხმო, უბრალოდ, ჩემს გარშემო ვერ ვგრძნობ იმას, რომ ეს რეიტინგი თუნდაც ახლოს იყოს რეალობასთან. ამ შემთხვევაში, რეიტინგებით თამაშთან გვაქვს საქმე. ეს რეიტინგები ან მიკერძოებულია, ან ვერ არის ტექნოლოგიურად ისე გამართული, რომელსაც შეუძლია ქვეყანაში არსებული პოლიტიკური ვითარების ადექვატური სურათი შექმნას.
_ საპროტესტო აქციების მორიგ ტალღაზეც მინდა გკითხოთ. ე.წ. რადიკალური ოპოზიცია ნოემბრიდან კვლავ ქუჩაში აპირებს გასვლას. ამდენი სრული ამ სიტყვის მნიშვნელობით იმედგაცრუების შემდეგ, როგორ ფიქრობთ, ისევ გავა ხალხი ქუჩაში?
_ მე ყოველთვის ვამბობ, რომ ყველაზე ძლიერი ძალა ქვეყანაში კარგად ჩამოყალიბებული სამოქალაქო საზოგადოებაა. საზოგადოება არის დამკვეთი, როგორც ხელისუფლებისთვის, ისე ოპოზიციური ძალებისთვის - ვინც უფრო კარგად გაიგებს საზოგადოების ინტერესებს და ტკივილს, ვფიქრობ, ის იქნება გამარჯვებული.
_ ახლა რა დაკვეთა მოდის საზოგადოებისგან - ქუჩა თუ დიალოგი?
_ ეს გამოჩნდება. თუ ოპოზიციური ძალები, რომლებიც ქუჩაში არ აპირებენ გასვლას, დაინახავენ, რომ საზოგადოების დაკვეთა არის ქუჩაში ყოფნა და პროტესტის გამოხატვა, ვფიქრობ, ისინი პოზიციას შეიცვლიან და ქუჩას დაუბრუნდებიან, მაგრამ თუ საზოგადოება არ გავა ქუჩაში და მას არ ექნება ძალის დემონსტრირების ფორმა, ამ შემთხვევაში, ცხადია, იმ ოპოზიციური ძალებისკენ გადაიხრება სიმპათია, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ არ ღირს ქუჩაში გასვლა. ამიტომ, ნოემბრის აქციები იქნება კარგი ინდიკატორი იმისა, თუ რა დაკვეთა აქვს საზოგადოებას.
_ როგორ ფიქრობთ, გაზაფხულზე დაწყებული ოთხთვიანი მიტინგებიდან თუ მიიღო ხელისუფლებამ რაიმე გაკვეთილი, რაც კონკრეტული შედეგის სახით გამოჩნდა?
_ კი - ხელისუფლების პოლიტიკის ლუსტრირება მოხდა. ხელისუფლებამ ღიად განაცხადა, რომ ის არ არის მზად მხარი დაუჭიროს ქვეყანაში დემოკრატიულ პროცესს, მას არ შეუძლია წავიდეს რაიმე კომპრომისზე, რადგან ის არის მისი ძალაუფლების შემასუსტებელი. 4 თვის აქციების შემდეგ, ზაფხულის პერიოდში ხელისუფლებას ჰქონდა შანსი საკუთარი ინიციატივებით გამოესწორებინა ის პრობლემები, რის გამოც ხალხი ქუჩაში იყო გასული - ეს შეეხებოდა უკანონო დაპატიმრებებს, პოლიტიკურ ტერორს, სხვა სფეროებს, სადაც ხელისუფლებამ ძალიან ბევრი შეცდომა დაუშვა, მაგრამ, სამწუხაროდ, საპირისპირო მივიღეთ.
ხელისუფლება ებრძვის არა მიზეზებს, რის გამოც ხალხი ქუჩაში გადის, არამედ შედეგებს. ხელისუფლებამ პრობლემად დაინახა არა ის, რომ არადემოკრატიულმა გარემომ, თავისუფლებებისა და უფლებების შეზღუდვამ ხალხი გარეთ გაიყვანა, არამედ პრობლემად შეაფასა ის, რომ ხალხი ქუჩაში გავიდა და შესაბამისად, მიიღო კანონი მანიფესტაციების გამართვის უფლებების შეზღუდვის შესახებ.
_ და ბოლოს, ბატონო ირაკლი, რუსეთ-საქართველოს ომის შესახებ ფილმზეც მინდა გკითხოთ, რომლის გადაღებაც საქართველოში რამდენიმე კვირაა მიმდინარეობს...
_ სამწუხაროდ, ფილმის შინაარსი ჩემთვის უცნობია, მაგრამ არ მინდა ეს ფილმი გამოკვეთილად პროქართული გამოვიდეს, რამდენადაც ამან შესაძლოა, საპირისპირო შედეგი მოგვიტანოს. მაგრამ თუ ეს იქნება ობიექტური ფილმი, კარგი ნამუშევარი, ვფიქრობ ის ნამდვილად წაადგება საერთშორისო საზოგადოებას რუსეთ-საქართველოს ომზე პოზიციის ჩამოყალიბებაში. მსოფლიოში ძალიან ბევრი არ წაიკითხავს ტალიავინის კომისიის დასკვნას, მაგრამ ნახავს ფილმს და ამით უფრო მეტად ინფორმირებული იქნება იმის თაობაზე, თუ რა მოხდა ჩვენი ქვეყნის წინააღმდეგ სინამდვილეში.
ამ შემთხვევაში, მე მაქვს პოზიტიური მოლოდინი, რომ ეს ფილმი
მნიშვნელოვან პოზიტიურ იმიჯს შეუქმნის ჩვენს ქვეყანას და
საპირისპიროს მოუტონს რუსეთის ფედერაციას.
''ჯი-ეიჩ-ენი'', ესაუბრა ლელა ბაღდავაძე