მთავრობამ შრომის ბაზრის ფორმირების სახელმწიფო სტრატეგია და შრომის ბაზრის ფორმირების სახელმწიფო სტრატეგიის რეალიზაციის 2013-2014 წლების სამოქმედო გეგმა გამოაქვეყნა.
სტრატეგიული დოკუმენტიდან ირკვევა, რომ უახლოეს ორ წელიწადში შეიქმნება საკანონმდებლო, მეთოდური, ინფორმაციული და ორგანიზაციული სისტემა დასაქმების სფეროში სახელმწიფო პოლიტიკის ძირითადი კომპონენტების ამოქმედებისათვის. იმავდროულად მოხდება ბაზების სრულყოფა, რათა სახელმწიფოს ქონდეს სამუშაოს მაძიებლების გამართული ბაზა და პერსონალური მონაცემები.
2013-2014 წლებში „დასაქმების ხელშეწყობის ცენტრებში" დარეგისტრირდება დაახლოებით 150-170 ათასი სამუშაოს მაძიებელი. მათგან ცენტრების საშუამავლო მომსახურებით დასაქმდება დაახლოებით 40-45 ათასი სამუშაოს მაძიებელი. გარდა ამისა, საზოგადოებრივ სამუშაოებსა და ინფრასტრუქტურულ პროექტებში დროებით დასაქმდება ცენტრებში რეგისტრირებული 10-12 ათასი უმუშევარი.
ამავე პერიოდში, შემუშავდება და განხორციელდება „უმუშევართა პროფესიული სწავლების სახელმწიფო პროგრამა", რომლის ფარგლებში, შრომის ადგილობრივი ბაზრების მოთხოვნების შესაბამისად, მოხდება უმუშევრების პროფესიული მომზადება/გადამზადება მათი შემდგომი დასაქმებისთვის.
2013-2014 წლებში პროფესიულ სწავლებას გაივლის დაახლოებით 10 000 უმუშევარი, აქედან 2013 წელს - 3 000, ხოლო 2014 წელს - 7 000 უმუშევარი. მათგან, სწავლის დასრულებიდან უახლოესი 6 თვის განმავლობაში, დასაქმდება დაახლოებით 40%.
დოკუმენტში ნათქვამია, რომ მასობრივი უმუშევრობის პირობებშიც, დამსაქმებელთა 1/3-ზე მეტს (ზოგიერთ რეგიონსა და სფეროში 70-80%-ს) პრობლემები აქვთ მა¬თ¬¬თვის საჭირო კადრების მოზიდვისას. ამის ერთ-ერთი მიზეზად კი მთავრობა შრომის ბაზრის ინფრასტრუქტურის განუვითარებლობას ასახელებს. მთავრობის მიერ ჩატარებული კვლევების მიხედვით ირკვევა, რომ შრომის ბაზარზე სამუშაო ძალა¬¬ზე მოთხოვნასა და სამუშაო ძალის მიწოდებას შორის არა მარტო რაო¬დენობრივი, არამედ სერიოზული სტრუქტურული და ხარისხობრივი დისბალანსია.
ასევე, დასაქმებულთა საერთო რაოდენობიდან მხოლოდ 38%-ია დაქირავებით მომუშავე, დანარჩენი კი თვითდასაქმებულია. ამასთან, დაქირავებით მომუშავეთა 40%-ზე მეტი სახელმწიფო სექტორშია დასაქმებული, რაც ადასტურებს იმ ფაქტს, რომ საქართველოში შრომის ბაზრის მოქმედების არეალი მკვეთრად შეზღუდულია.
დოკუმენტში ასევე აღნიშნული, რომ ქვეყანაში უაღრესად აქტუალურია ე.წ. „ღარიბი დასაქმებულების" პრობლემა.
„დასაქმებიდან მიღებული შემოსავლები, მომუშავეთა გარკვეული კატეგორიისათვის, საარსებო მინიმუმზე ნაკლებია. მართალია, უკანასკნელ წლებში დასაქმებულთა საშუალო ხელფასი მნიშვნელოვნად გაიზარდა, მაგრამ ხელფასის გაუმართლებლად მაღალი დიფერენციაციის პირობებში (როგორც კერძო, ისე სახელმწიფო სექტორში), დასაქმებულთა მნიშვნელოვანი ნაწილის ხელფასი არსებობისათვისაც არასაკმარისია. საგულისხმოა ისიც, რომ შინამეურნეობის შემოსავლებში დაქირავებით დასაქმებიდან მიღებული შემოსავლების წილი 1/3-ზე ნაკლებია.
სამუშაო ძალის დაბალ ფასს ემატება დაქირავებით დასაქმებულთა მძიმე შრომის პირობები. 8 საათზე მეტი ხანგრძლივობით, შრომის მძიმე და მავნე პირობებში მუშაობა, შვებულების არქონა, აუნაზღაურებელი ხანგრძლივი სააპრობაციო პერიოდი, ხელფასის დაგვიანება, სამუშაოდან დაუსაბუთებლად განთავისუფლება, ასაკით, პროფკავშირის წევრობის გამო ან პოლიტიკური ნიშნით დისკრიმინაცია, საქართველოს შრომის ბაზარზე მასობრივ მოვლენებად იქცა. ამას ხელი შეუწყო საქართველოს შრომითი კანონმდებლობის ე.წ. „ლიბერალიზაციამ". საქართველოს შრომით კანონმდებლობაში 2006 წელს და შემდგომ პერიოდში განხორციელებული ცვლილებების შედეგად არსებითად გაუარესდა მოქალაქეთა შრომითი და სოციალური უფლებების რეალიზაციის პირობები და ქვეყანამ ამ სფეროში უკან დაიხია"- ნათქვამია სტრატეგიულ დოკუმენტში.
საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, უმუშევრობის დონე ქვეყანაში 15-16%-ია, ექსპერტული გათვლებით კი ეს მაჩვენებელი სულ მცირე 35-40%-ს, ხოლო არასრული და არაეფექტიანი დასაქმების გათვალისწინებით - 45-50%-ს შეადგენს. სტატისტიკური კვლევების მიხედვით, დამსაქმებელთა წლიური დანახარჯები მომუშავეთა პროფესიულ სწავლებაზე, ერთ მუშაკზე გაანგარიშებით, წელიწადში საშუალოდ 4-5 ლარია.
საქართველოში უმუშევართა თითქმის 1/3-ს უმაღლესი განათლება აქვს. ეს განპირობებულია როგორც მოსახლეობის მაღალი საგანმანათლებლო ცენზით და შრომის პირობებისადმი მათი გაზრდილი მოთხოვნებითა და მოლოდინებით, ისე სამუშაო ძალის მოთხოვნა-მიწოდებას შორის არსებული სტრუქტურული და ხარისხობრივი დისბალანსით, რიგი სპეციალობების უმაღლესი განათლების მქონე კადრების ჭარბწარმოებით, სპეციალობით დასაქმების შესაძლებლობების შეზღუდვით.