იყიდიდით უძრავ ქონებას საქართველოში ან აფხაზეთში? - ამ კითხვით "კომერსანტმა" რამდენიმე ცნობილ ადამიანს მიმართა:

იური კობალაძე, X5 Retail Group -ის მთავარი მმართველი დირექტორის მრჩეველი: თბილისში მშობლების სახლი მაქვს, ასე რომ, იქ კიდევ რაიმის ყიდვა არ მჭირდება. იმედი მაქვს, რომ საქართველოში რეფორმირების კურსი გაგრძელდება, მაგრამ ამის ოპტიმიზმი მაინც არ მაქვს. სიჩქარეს ინვესტიციებით და უძრავი ქონების შესყიდვის საკითხში არ ვაპირებ. აფხაზეთში უძრავი ქონება არ მაქვს. ამ რეგიონის მიმართ თავშეკავებული გრძნობა მაქვს, რომელიც განგაშის გრძნობას ესაზღვრება. ისე, აფხაზეთი ჩემი ოცნების საგანი არასოდეს ყოფილა. როდესაც აფხაზეთი საქართველოს ნაწილი იყო, ხოლო საქართველო საბჭოთა კავშირის ნაწილი. იქ ყველაფერი ძალიან ძვირი იყო და მხოლოდ მდიდრებს შეეძლოთ იქ სახლი ჰქონოდათ. როცა მატერიალური საშუალება გაჩნდა, პოლიტიკური გაქრა და მე არ ვფიქრობ, რომ უახლოეს პერსპექტივაში აფხაზეთი ინვესტიციებისთვის მიმზიდველი იქნება: რისკი ძალიან დიდია. მოუვლელია იქ ყველაფერი. არ ვფიქრობ, რომ უახლოეს პერსპექტივაში ვინმე შევა აფხაზეთში.

ედუარდ ტოპოლი, მწერალი, რეჟისორი, სცენარისტი (აშშ-ის მოქალაქე): მე არ მივეკუთვნები მდიდარი ადამიანების რიცხვს, თუმცა თუ ფული მექნებოდა, საქართველოში უძრავ ქონებას აუცილებლად შევიძენდი. ახლა მე იმედით ველოდები იმას, რომ ბაზარზე ქართული ღვინო მაინც გამოჩნდეს - "ახაშენი", "საფერავი. თუ სააკაშვილს მოუწევს წასვლა და ის წავა მშვიდად, ეს იქნება საქართველოს დიდი მორალური გამარჯვება და საჩუქარი და ეს იქნება დემოკრატიისაკენ გადადგმული ნაბიჯი. ასევე იმის მანიშნებელი, რომ ქვეყანა დემოკრატიული კანონებით იცხოვრებს და ინვესტიციებსაც იქ არაფერი დაემუქრებათ.

მაშა მალინოვსკაია, ტელეწამყვანი: არასოდეს ვყოფილვარ არც საქართველოში და არც აფხაზეთში, თუმცა არც ვისწრაფვი ამისკენ. მიმაჩნია, რომ თუ უნდა ვიყიდო სახლი ზღვის სანაპიროზე, უმჯობესია სოჭში, სადაც იგივე მთებია, იგივე ზღვაა და მთავარია ჩემი ქვეყანაა, ჩემი კანონები და ჩვეულებებია. თავის დროზე, მე ვიყიდე უძრავი ქონება ოდესაში, ვინაიდან მიმაჩნია, რომ უკრაინა და ბელორუსი ჩვენთან სისხლით მონათესავე ხალხია, ჩვენ ერთი მენტალობა გვაქვს. საქართველო და აფხაზეთი კი ეს იგივე კავკასიაა, აქ ძალიან აკურატული უნდა იყო: ვინ იცის, რა როგორ შეიძლება შეიცვალოს.

ანზორ აკსენტიევი-კიკალიშვილი, საზოგადო და პოლიტიკური მოღვაწე: ეს მარტივი საკითხი არ არის. საქართველო და რუსეთი - მოძმე ქვეყნებია და ჩვენს ურთიერთობებში ბოლო დროს ძალიან ძლიერად ჩაერია პოლიტიკა, რომელმაც ამ ძმური ურთიერთობების გახლეჩამდე მიგვიყვანა. რა თქმა უნდა, ანტირუსული და ანტიქართული პროპაგანდის შემდეგ მალე ვერ დავივიწყებთ წყენას, მაგრამ ხელახლა მეგობრობის დაწყება აუცილებელია. ალბათ, სავაჭრო-ეკონომიკური საკითხებით უნდა დავიწყოთ. უძრავი ქონების შესყიდვა ეს, ალბათ, მაინც მეორე ნაბიჯია. ნებისმიერ შემთხვევაში უძრავი ქონების ყიდვა საქართველოში სჯობს, ვიდრე ევროპაში, სადაც ჩვენ ადრე თუ გვიან დაგვიწყებენ შევიწროებას მკაცრი კანონების საფარ ქვეშ. საქართველოც და აფხაზეთიც საბჭოთა პერიოდის დროს საკავშირო გამაჯანსაღებლები იყვნენ. ეს ულამაზესი ქვეყნები და უკეთილესი ხალხია. ამიტომაც მე დიდი სიამოვნებით განვიხილავ შესაძლებლობას საქართველოში უძრავი ქონების შეძენისას. საქართველოს ახალი პრემიერი რუსეთის წყალობით გამდიდრდა და ის რუსეთის მოქალაქეების მადლიერი უნდა იყოს იმისათვის, რომ მათ იმ კაპიტალის შეგროვების საშუალება მისცეს, რომელმაც ის ხელისუფლებაში მოიყვანა. აი, აფხაზეთთან დაკავშირებით კი ყველაფერი ასე იოლი არ არის, ამიტომაც ამ საკითხში აჩქარება ნამდვილად არ ღირს.

ალექსანდრე ტიხონოვი, ოთხგზის ოლიმპიური ჩემპიონი ბიატლონში: რატომაც არა. მე მაქვს უძრავი ქონება ავსტრიაში და ბელორუსში. შესაძლოა, გამიჩნდეს საქართველოშიც და აფხაზეთშიც. საქართველოში რომ ჩამოვიდე, ბევრი მეგობარი დამხვდება. მსოფლიო მოვიარე და მივხვდი, რომ ნორმალური ადამიანი ყველაგან კარგად ცხოვრობს. მგონია, რომ მალე ყველაფერი ნორმაში იქნება. ხისტები უნდა ვიყოთ და არავის მივცეთ საშუალება, ეუხეშოს ისეთ ქვეყანას, როგორც რუსეთია.

ვიაჩესლავ იგრუნოვი, ჰუმანიტარულ-პოლიტიკური კვლევების საერთაშორისო ინსტიტუტის დირექტორი: დროებით ჰორიზონტს მაგალითად 20 წელს თუ ავიღებთ, უძრავი ქონების ყიდვა იქაც და იქაც შესაძლებელია. მიმაჩნია, რომ საქართველოში განხორციელებული ცვლილებები ჩვეულებრივ ხალხზე გავლენას მოახდენს. თუმცა მათ ვინც ელიტაში შედიოდნენ, შესაძლებელია პრობლემები შეექმნას. რაც შეეხება აფხაზეთს, იქ ვისაც გათვლა 20 წელზე აქვს, შეიძლება რაიმე შეიძინონ. ამ დროის განმავლობაში სერიოზულად არაფერი შეიცვლება. თუმცა საქართველოს სავსებით აქვს უფლება, აფხაზეთში განხორციელებული გარიგებები ბათილად აღიაროს. იურიდიულად ეს სამართლიანია, თუმცა პოლიტიკური რეალობა ისეთია, რომ ამ იურიდიული სამართლის რეალიზება უახლოესი ორი ათეული წლის განმავლობაში შეუძლებელია.

გრიგორი ოსტერი, მწერალი: არ ვიყიდდი, იმიტომ, რომ ჩვენი მენტალიტეტი - რუსულიც, ქართულიც და უკარინულიც ჯერ არ გვაძლევს საშუალებას, ბუნებასთან ერთად ვიცხოვროთ ისე, რომ ის არ დავიქვემდებაროთ. მაქვს აგარაკი იალტაში, იქ თითქმის არ ჩავდივარ, იქ დისკომფორტია, ყველაფერი მიგდებულია და ბუნებას არავინ უვლის, ვშიშობ იგივე სიტუაციაა საქართველოსა და აფხაზეთში. იქ რომ ნაკრძალების მსგავსი სიტუაცია იყოს, საცხოვრებლადაც გადავიდოდი.

ევგენი ჩიჩვარკინი, ბიზნესმენი, ემიგრანტი: აფხაზეთში არა, საქართველოში - კი, ამის მოთხოვნილება რომ მქონდეს. საქართველოში 2007 წელს ვიყავი დღე-ნახევარი და ძალიან მომეწონა. და მე რომ საქარველოსთან ცხოვრება, მეგობრები, სამსახური ან ნათესავები მაკავშირდებდეს, ვიყიდიდი მიწას და ავიშენებდი სახლს ზღვის პირას. საქართველოში მოსალოდნელი ცვლილებებიც კი ვერ შემაშინებდა. საქმე სააკაშვილში არ არის - მთავარია ხელისუფლების, საზოგადოებისა და სასამართლო სისტემის მართებული ურთიერთდამოკიდებულება და ყველაფერი რომ ისევ კორუფციად გადაიქცეს, ახალგაზრდა ქართველები, რომლებმაც იგრძნეს, თუ რა კარგია იყო თავისუფალი, ამის საშუალებას არავის მისცემენ.