11 ივლისს ბოსნია-ჰერცეგოვინაში სრებრენიცის გენოციდის 27-ე წლისთავი აღინიშნება.
ათასობით ადამიანი იკრიბება ტრაგიკული მოვლენის აღსანიშნავად, რომლის აღიარებაზეც კვლავაც უარს ამბობენ სერბთა უმეტესობა და მათი ლიდერები ეთნიკურად დაყოფილ ბოსნია და ჰერცეგოვინაში.
ამ საშინელი ტრაგედიის 27-ე წლისთავს დაემთხვა ახლახანს იდენტიფიცირებული მასობრივი ხოცვა-ჟლეტის კიდევ 50 მსხვერპლის დაკრძალვა.
გენოციდის 27-ე წლისთავთან დაკავშირებით, ერთობლივი განცხადება გაავრცელეს ევროკავშირის უმაღლესმა წარმომადგენელმა საგარეო პოლიტიკისა და უსაფრთხოების საკითხებში ჟოზეპ ბორელმა და ევროკომისარმა გაფართოების საკითხებში ოლივერ ვარჰეიმ.
"რუსეთის გაუმართლებელმა და არაპროვოცირებულმა აგრესიამ უკრაინის წიმააღმდეგ, სასტიკი ომი დააბრუნა ჩვენს კონტინენტზე.
მასობრივი მკვლელობები და ომის დანაშაულები, რომელსაც უკრაინაში ვხედავთ, გვახსენებს იმ მოგონებებს, რომლის მოწმენიც გავხდით ბალკანეთის ომში 1990-იან წლებში.
ვალდებულნი ვართ, გვახსოვდეს სრებრენიცის გენოციდი... დავდგეთ მშვიდობის, ადამიანური ღირსებისა და საყოველთაო ღირებულებების დასაცავად.
სრებრენიცაში ევროპა დამარცხდა და ჩვენ ახლა ჩვენი სირცხვილის წინაშე ვდგავართ", - ნათქვამია განცხადებაში.
1995 წლის ივლისს ბოსნიელი სერბების სამხედრო დაჯგუფებებმა სრებრენიცაში ათასობით ადამიანი, ბოსნიელი მუსლიმი დახოცეს.
სრებრენიცა 1993 წლიდან გაეროს მიერ უსაფრთხო ზონად იყო გამოცხადებული, თუმცა ამას ხელი არ შეუშლია ბოსნიელი სერბებისთვის კაცობრიობის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე სისხლიანი დანაშაული ჩაედინათ.
ბოსნიელი სერბების მიზანი იყო, ხელთ ეგდოთ გაეროს მიერ უსაფრთხო ზონად გამოცხადებული სრებრენიცა, სადაც 400-მდე ჰოლანდიელი მშვიდობისმყოფელი იყო განლაგებული. ბოსნიელი სერბების დაჯგუფებას გენერალი რადკო მლადიჩი ხელმძღვანელობდა, რომელსაც 2017 წელს გაეროს ტრიბუნალმა სამუდამო პატიმრობა მიუსაჯა.
ყოფილი იუგოსლავიის ომის დანაშაულთა გაეროს ტრიბუნალმა დაადგინა, რომ ბოსნიელი სერბების სამხედრო ძალებმა გენოციდის დაგეგმვა ბოსნიის 3-წლიანი ომის ბოლო ეტაპზე, 1995 წლის მარტში დაიწყეს.
1995 წლის სრებრენიცის ხოცვა-ჟლეტა მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ევროპაში ყველაზე მასობრივ მკვლელობად ითვლება. მოგვიანებით, გაეროს საერთაშორისო ტრიბუნალმა მასობრივი ხოცვა-ჟლეტა გენოციდად შეაფასა.
13 ივლისიდან 17 ივლისამდე ბოსნიელმა სერბებმა დაახლოებით 8000 მუსლიმი კაცი და მოზარდი ბიჭი მოკლეს.