ბოლო დღეების განმავლობაში ქართულ პოლიტიკაში მოსალოდნელი, მაგრამ მაინც ახალი ამბები ერთმანეთის მიყოლებით ხდება. გახარიას მიერ პარტიის შექმნა და ენმ-ის გადაწყვეტილება, შევიდეს პარლამენტში შვიდთვიანი ბოიკოტის და მთელი რიგი პერიპეტიების შემდეგ, ასე თუ ისე მოსალოდნელი იყო. მაგრამ ენმ-მ არ მოაწერა ხელი მიშელის შეთანხმებას, რასაც "ქართული ოცნების" ჩვეული ნეგატიური რეაქციები მოჰყვა. კონკრეტულად როგორ აფასებენ ბოლო მოვლენებს ოპოზიციაში, "ჯი-ეიჩ-ენი" რესპუბლიკელების ერთ-ერთ ლიდერს, თამარ კორძაიას, ესაუბრა, რომელმაც მელიას გათავისუფლებამდე პარლამენტში არშესვლის პირობაც შეასრულა და მიშელის დოკუმენტსაც მოაწერა ხელი, მისი საარჩევნო ბლოკისგან განსხვავებით. 

- დავიწყოთ იმით, რომ ჩემი ყველა გადაწყვეტილება განპირობებულია და განსაზღვრულია ჩვენი შიდა გადაწყვეტილებიდან, საიდანაც დავიწყეთ ჩვენ ამ საპარლამენტო არჩევნებში მონაწილეობა. ჩვენ, რესპუბლიკური პარტია, ბლოკთან ერთად მონაწილეობდა არჩევნებში და შესაბამისად, კოორდინაციაში ვიყავით ბლოკთან, ყველა საკითხთან დაკავშირებით. ვასაჩივრებდით სასამართლო გადაწყვეტილებებს და ა.შ. როდესაც ვითარება შეიცვალა და უკვე შეიქმნა მედიაციის ფორმატი, რომელშიც მონაწილეობდა ჩვენი პარტია, ხათუნა სამნიძის სახით, ბევრი ვიმსჯელეთ და გადაწყდა, რომ ხელი მოგვეწერა. მე მაშინ ვთქვი, რომ მედიაცია ძალიან მნიშვნელოვანი საკითხია, იმიტომ, რომ ევროპული მხარდაჭერა ჩვენი ქვეყნისთვის უმნიშვნელოვანესია, მაგრამ, რადგან ჩვენი ბლოკი არ აწერს ხელს, მე, პერსონალურად, ან ეტაპზე თავს შევიკავებ, მაგრამ ნიკა მელიას გამოსვლის შემდეგ, მე მოვაწერ ხელს-მეთქი. მე ამასთან დაკავშირებით ფეისბუკზე დავწერე პოსტიც, სადაც ვამბობდი, რომ ნიკა მელიას ციხიდან გამოსვლის შემდეგ, მე ხელს მოვაწერ და შევალ პარლამენტში-მეთქი. მერე ვითარება შეიცვალა იმ ნაწილში, რომ ნაციონალურმა მოძრაობამ მიიღო პარტიული გადაწყვეტილება, რომელსაც მე არც უფლება მაქვს, რომ შევაფასო და არც შეხება მაქვს, ჩემი აზრით. 

- თვლით, რომ ენმ-ს ხელი უნდა მოეწერა? 

- რა თქმა უნდა, ამას ვამბობდი, რომ ვუთხარი კიდეც ჩემი პოზიციის შესახებ, რომ ხელი უნდა მოეწერათ, მაგრამ ეს მათი პარტიაა, მათი გადაწყვეტილებაა და შესაბამისად, მათ მიირეს გადაწყვეტილება, რომ ხელს არ მოაწერდნენ, მაგრამ პარლამენტში შევიდოდნენ. ვიმეორებ, მათი გადაწყვეტილების განხილვა არ არის ჩემი საქმე, მაგრამ მე მათ ვუთხარი, რომ, რადგან ასე იყო პროცესი, მე ვთვლი, რომ ხელი უნდა მოვაწერო-მეთქი. ეს მიმაჩნია სწორად, რადგან დამოუკიდებლობის დღიდან საქართველოში არც ერთი მნიშვნელოვანი რეფორმა არ განხორციელებულა ამერიკელების და ევროპელების მხარდაჭერის გარეშე, ამიტომ ჩემი პოზიცია იყო, რომ ამ ევროპულ დოკუმენტზე, მოგვწონს თუ არა, რადგან შესაძლოა, ვინმეს არ მოსწონდეს, მაგრამ არა აქვს ამას მნიშვნელობა, მე უნდა მომეწერა ხელი და შესაბამისად, მოვაწერე. ეს აბსოლუტურად სწორად იქნა გაგებული ყველა მხრიდან, ყველა პარტნიორის მიერ და მათ შორის, ბლოკის იმ წევრების მხრიდან, რომელმაც ხელი არ მოაწერეს და ისე შევიდნენ პარლამენტში.

- ეს ხელშეკრულება რამდენიმე მნიშვნელოვან საკითხს ეხება და მათ შორის არის ოპოზიციისთვის პარლამენტში იმ თანამდებობების დათმობა მმართველი პარტიის მიერ, რომელიც რეგლამენტით არ არის გათვალისწინებული. იმის გამო. რომ ენმ დოკუმენტს ხელს არ აწერს, "ოცნებამ" უკვე განაცხადა, რომ ამ თანამდებობებს არ მისცემენ. პოლიტიკურად სწორად მიგაჩნიათ ეს გადაწყვეტილება? 

- ეს არის "ოცნების" ისტერიული რეაქცია იმაზე, რა გადაწყვეტილებაც მიიღო ნაციონალურმა მოძრაობამ. სინამვილეში აქ საუბარია მიშელის შეთანხმებით გათვალისწინებულ ორ დელეგაციასა და ხუთ კომიტეტზე. ამაზე ბლოკმა "ძალა ერთობაშიამ" თქვა უარი და დანარჩენი, რომ სამუშაო ჯგუფებში ვერ მიიღებენ მონაწილეობას და ა.შ. ამის უფლება არც კობახიძეს აქვს და არც არავის. პარლამენტის წევრს აქვს ყველა იმ საქმიანობაში მონაწილეობის უფლება, რომელიც არის განსაზღვრული პარლამენტში სამუშაოდ და რეგლამენტში ცალსახად ასე წერია. რაც შეეხება ამ შეთანხმების ფარგლებში გათვალისწინებულ საპარლამენტო თანამდებობებს, მათ თავად თქვეს, რომ არ უნდათ და შემიძლია, მათი ეს პოზიციაც გავიგო ამ შემთხვევაში. მთავარი არის ის, რომ ბლოკი ერთგული რჩება იმ რეფორმების საჭიროებების, რაზეც საუბარი არის ასევე ამ შეთანხმებაში, მართლმსაჯულების სისტემის რეფორმა და საარცევნო კანონმდებლობის რეფორმა. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი და ეს განხორციელებადი იქნება და დარწმუნებული ვარ, ამ პროცესში ჩაერთვებიან ისინიც. 

- ამნისტიის კანოპროექტის ის რედაქცია, რომელის განხილვაც მიმდინარეობს, რამდენად არის თანხვედრაში მიშელის დოკუმენტთან და რამდენად არის შესაძლებელი იმ ხარვეზების გასწორება ამ განხილვის პროცესში, რაზეც პრეტენზია არსებობს, პირველ რიგში, სამოქალაქო სექტორის მხრიდან? 

- ეს, ალბათ, ყველაზე რთული საკითხია ამ შეთანხმებაში იმიტომ, რომ ნაციონალურმა მოძრაობამ და ბლოკმა ახსნეს, რომ სწორედ ამ საკითხის გამო უჭირთ ხელმოწერა, რადგან, პირველი და მთავარი, შეთანხმება ვიდრე შედგებოდა, საზოგადოების ჩართულობა არ იყო, ამ შეთანხმებასთან დაკავშირებით და შემდეგ ამან გამოიწვია საზოგადოების აღშფოთება და, თუ ნიკა მელია გირაოზე უარს ამბობდა, მერე დასთანხმდა იმიტომ, რომ სამართლიანად აღშფოთებული ხალხი, რომელიც დაზიანდა და თან ისე, რომ ჯანმრთელობის წარუშლელი დაზიანება მიიღეს 20 ივნიის, აპროტესტებდა ამ ამნისტიას. ეს ერთი ნაწილია ამ საკითხის და მეორე ნაწილს რაც შეეხება, ეს არის ფორმა, რა ფორმითაც ჩიაწერა კანონპროექტის „ოცნების“ ვერსიაში ის, თუ როგორ უნდა მოხდეს ნიკა მელიას ამნისტირება. ამ ფორმაში ჩანს ის, რომ ქართული ოცნება ცდილობს, გავიდეს შეთანხმების ზღვარზე და ამ ფარგლებში დამაკნინებელი გადაწყვეტილებები მიიღოს ნიკა მელიას საწინააღმდეგოდ, რაც ძალიან ცუდია და პრაქტიკულად, მე შევაფასებდი, როგორც მათი მხრიდან შეთანხმების მასხრად აგდებას. ანუ, კი ვასრულებ, მაგრამ შევასრულებ ამ ფორმით, რაც ძალიან სამწუხაროა. 

- თუკი ამნისტიის ეს კანონპროეტი ისე დამტკიცდა, რომ არ შევიდა ცვლილებები, ჩაითვლება შეთანხმების შესრულებად? 

- ცხადია, ამ შემთხვევაში იქნება სხვადასხვანაირი შეფასებები, მაგრამ, ალბათ, ჩაითვლება. მაგრამ მე, პირადად, ამ ფორმას იმდენად მიუღებლად მივიჩნევ, რომ ვერც ერთ შემთხვევაში პოზიტიურად ვერ შევაფასებ. 

- ამ ხელშეკრულების მთავარი მოტივი და სულისკვეთება იყო შერიგება, რათა პოლიტიკური ცხოვრება ნორმალურ ფორმებს დაუბრუნდეს. ამ ფონზე ლელოს ინიციატივას, რომ 20 ივნისთან დაკავშირებით ოპოზიციამ შექმნას საგამოძიებო კომისია, ამ შეთანხმებასთან წინააღმდეგობაში არ მოდის და არ იქნება ეს გამოყენებული ოპოზიციის წინააღმდეგ საერთაშორისო დონეზე? 

- მე ვფიქრობ, რომ ამ საკითხზე საგამოძიებო კომისიის შექმნის საკითხი გამოიწვევს კიდევ დაპირისპირებას და იმ საკითხისადმი მიბრუნებას, რაც წარსულში იქნება დატოვებული. თუმცა, ამას ასევე შეიძლება, ჰქონდეს სამომავლოდ დიდი მნიშვნელობა, მაგრამ ამ ეტაპზე სიტუაციის გამწვავება შეიძლება, მოჰყვეს. როდესაც ხელმომწერები საუბრობდნენ იმაზე, რომ დასრულდება ეს ამნისტია და შემდეგ კარგი და დამოუკიდებელი პროკურატურის ხელში შეიძლება, დავიწყოთ გამოძიება და ა.შ., ამისთვის შესძლოა, სასარგებლოც კი იყოს, მაგრამ, თუ ქართულმა ოცნებამ მიიღო ამნისტიის ის კანონპროეტი, რომელიც მან შემოიტანა, მაშინ უკვე აზრიც აღარ ექნება გამოძიებას, ვინმეს პასუხისმგებლობის დაყენების თვალსაზრისით. უბრალოდ, საჯაროობის რაღაც თვალსაზრისით შესაძლოა, ჰქონდეს შედეგი, მაგრამ ვერავის პასუხისმგებლობას ვერ დავაყენებთ, რადგან ყველაფრის სრული ამნისტირება ხდება. 

- გახარიას პოლიტიკაში შემოსვლა რას ნიშნავს ოპოზიციისთვის და ხელისუფლებისთვის და როგორ აფასებთ მის მესიჯებს? 

- გახარიას ყოფნა თანამდებობაზე ყოველთვის უკავშირდება პრობლემებს და არასწორ გადაწყვეტილებებს. მისი გამოსვლა და წარდგენა საზოგადოების წინაშე ბევრ კითხვას ტოვებს იმიტომ, რომ, თუ 20 ივნისს არაფერი დარღვევა არ ყოფილა, ანუ, ადამიანებს დამიზნებით რომ ესროდნენ და დაასახიჩრეს, ეს არ ყოფილა პრობლემა; პრობლემა არ ყოფილა ნიკა მელიას დაკავება და პრობლემა ყოფილა ფორმა, ანუ ის, თუ როგორ დააკავეს. გახარია ყველა იმ დანაშაულზე, რაც მის პერიოდში მოხდა, ხალხა აწერს და ასეთი განაცხადით პოლიტიკაში შემოსვლა, არ ვიცი, რამდენად სასარგებლო იქნება, მაგრამ ფაქტია, რომ ასეთი განაცხადებით ის არ ეხება ბიძინა ივანიშვილს, არ აკრიტიკებს მას და როდესაც ის აღიარებს, რომ გადაწყვეტილებები პარტიაში მიიღებოდა და არა სახელმწიფო ინსტიტუტებში, ნიკა მელიასთან დაკავშირებით, პრინციპში, ის აგრძელებს ივანიშვილის გზას და როგორც ჩანს, უნდა, რომ ეს გზა საკუთარი პარტიით გააგრძელოს, მისმა პარტიამ მიიღოს გადაწყვეტილებები და არა "ოცნებამ". ამიტომ ეს ყველაფერი ღიმილის მომგვრელია, სხვა თუ არაფერი. გარდა ამისა, როდესაც კორუფციაზე საუბრობს, უხერხულია მაშინ, რომ კორუფციასთან დაკავშირებით პარლამენტის ტრიბუნიდან აქვს ნათქვამი, რა კორუფცია, ჟიგრულ პონტშიო. ამის შემდეგ კორუფციას პრობლემად რომ ასახელებს, ვინ ენდობა და ვინ დაუჯერებს მას, რომ ასეთი განცხადების შემდეგ ის რეალურად დაიწყებს კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლას. საერთოდ, მის გამოსვლებში იგრძნობა საკითხებისადმი საბჭოური მიდგომა, მკაცრი ხელი, წესრიგი და ა.შ. წესრიგი არის მხოლდო და მხოლოდ ინსტრუმენტი ადამიანის უფლებების დაცვისთვის და პოლიტიკოსისთვის მთავარი ამოსავალი უნდა იყოს ადამიანის უფლებები და მათი დაცვა და როდესაც ახალი პოლიტიკური ძალა მთავარ პრიორიტეტად ასახელებს წესრიგის დამყარებას, ეს უკვე საფრთხის შემცველი მგონია. 

- ის, რომ მისი მესიჯები არ არის გამიზნული ოპოზიციის ამომრჩეველზე, ეს ოპოზიციისთვის უფრო მომგებიანი არ არის? რატომ შეხვდა ოპოზიცია ასე უარყოფითად? 

- საბოლოო ჯამში, მისი ხელმეორედ შემოსვლა პოლიტიკურ სცენაზე უკვე დამოუკიდებელი მოთამაშის სტატუსით ცალსახად შეცვლის ძალთა გადანაწილებას, რა თქმა უნდა, უფრო მეტად ქართული ოცნების საზიანოდ, მაგრამ ერთია, ის, რომ შესაძლოა, ოპოზიციურმა პარტიებმა, რომლებიც მაინც დასავლურ ძალად მოვიაზრებით, ამით სარგებელი ვნახოთ და მეორეა ის, ვთქვათ ის პრობლემები, რასაც ვხედავთ მის გამოჩენაში, მის განცხადებებში და მის ხედვებში. მე ვფიქრობ, რომ ეს ყველა ვარიანტში უნდა ვთქვათ, მიუხედავად იმისა, ის მოუტანს თუ არა სარგებელს ოპოზიციას თუნდაც თვითმმართველობის არჩევნებზე და შეიტანს თუ არა წვლილს იმაში, რომ „ოცნებამ“ ვერ აიღოს 43%. თავისთავად, ნებისმიერ შემთხვევაში, ხმების დაშლა იქნება პოზიტიური იმ თვალსაზრისით, რომ საზოგადოება ბოლოს და ბოლოს ისევ დაადასტურებს, მას სჭირდება პოლიტიკაში მრავალფეროვანი არჩევანი და მერე ამ გზით აიძულებს პოლიტიკოსებს, გადავიდნენ ერთმანეთთან დიალოგზე. 

- "საარჩევნო კოდექსში" ცვლილებები რამდენად უზრუნველყოფს სარჩევნო გარემოს გაუმჯობესებას ისე, რომ შედეგები მეტ-ნეკლებად ყველასთვის მისაღები იყოს და ბოიკოტის გამოცხადება აღარ გახდეს საჭირო? 

- რა თქმა უნდა, "საარჩევნო კოდექსის" ცვლილებები ძალიან მნიშვნელოვანია და რაც შემოგვთავაზეს, ბევრი რამ ნორმალურია, მაგრამ ეს ცვლილებები მაინც კომპლექსურად უნდა განვიხილოთ, ყველა კომპონენტის გათვალისწინებით. მაგალითად, საარცევნო ადმინისტრაციის შემოთავაზებული 17 წევრი მგონია, რომ ვერ უზრუნველყოფს იმას, რომ კომისიები იყოს დამოუკიდებელი, მაგრამ მგონი, უკეთესის შეთავაზება ვერ ხერხდება, ამიტომ ამაზე არ გავაგრძელოთ საუბარი. მნიშვნელოვანი საკითხებაი დავებთან დაკავშირებით, რაზეც არის პოზიტიური ცვლილებები, იგივე ვადებთან დაკავშირენით, როდესაც 1-2 დღიდან სამ დღემდე იზრდება, ასევე იზრდება განხილვის ვადები, მაგრამ მთავარი ის არის, რომ წარმდგენი სუბიექტებია გასარკვევი აუცილებლად, ასევე, განხილვის პროცედურები. ანუ, განუხილველად დატოვების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება რომ ხდება, მხარის მოსმენის და ხარვეზის შევსების გარეშე და ა.შ., ეს აუცილებლად უნდა შეიცვალოს. თუმცა, ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხი არის ყველგან შტრიხკოდიანი ბიულეტენების შემოღება იმიტომ, რომ ეს გამორიცხავს ბიულეტენების უბნებზე შეტანა-გატანას, რითაც ყალბდებოდა არჩევნები. ხელისუფლება კი მთელი ქვეყნის მასშტაბით ჩატარებაზე უარს ამბობს იმის გამო, რომ, ვითომ, ტექნიკურად ვერ შეასრულებს. ნებისმიერ სუპერმარკეტში ყველა პროდუქტი არის იდივიდულური კოდით დაშტრიხული და ამას მარკეტები თუ აკეთებენ, ხელისუფლებამ რით ვერ გააკეთა. ბოლოსდაბოლოს დაახლოებით 2 მილიონი ბიულეტენის დაშტრიხვაზეა ლაპარაკი, რაც ძალიან მარტივად მოსწრებადია, რათა უზრუნველყოფილი იყოს არჩევნების ნორმალურად ჩატარება, მაგრამ არ უნდათ. კიდევ ერთი საკითხია სამაგიდო სიების საკითხი. სამაგიდო სიები არის ყველაზე დიდი პრობლემა იმიტომ, რომ ჩვენ არ გვაქვს შესაძლებლობა, გადავამოწმოთ მისული ამომრჩეველი. ის, რომ ეს საკითხი პრობლემაა და პოლიტიკურ პარტიებს და არასამთავრობო ორგანიზაციებს სამაგიდო სიებზე წვდომა უნდა ჰქონდეთ, ამის ნათელი მაგალითია ბოლო არჩევნებზე ქვემო ქართლში ამომრჩევლის აქტიურობა, როდესაც 80-90% აქტივობა ჰქონდა, როდესაც იქ ასეთი აქტივობა არასოდეს ყოფილა და გაუტოლდა და გაასწრო თბილისის ყველაზე აქტიური უბნის აქტივობას. ეს ხომ ნიშნავს იმას, რომ ხმები უბრალოდ ჩაყარეს, ან კარუსელი დატრიალდა, ან რაღაც მოხდა. ამ კომპონენტების გათვალისწინების გარეშე, საარჩევნო რეფორმა არ იქნება სრულყოფილი პრინციპში, ახლა ვენეციის კომისიის დასკვნას ველოდებით, რომელიც დაახლოებით ორ კვირაში იქნება, თუ რამდენად შეესაბამება ეს ცვლილებები საერთაშორისო სტანდრტებს და ეს დასკვნა უკეთ გამოაჩენს ხარვეზებსაც და დადებით მომენტებსაც.

- დღევანდელი გადასახედიდან პარლამენტის ბოიკოტი სწორი იყო თუ ფიქრობთ, რომ რამის უკეთ გაკეთება შეიძლებოდა? 

- დიახ, რა თქმა უნდა, სწორი იყო იმიტომ, რომ ბიძინა ივანიშვილმა ჩაიბეტონა იმ არჩევნებით ძალაუფლება და მხოლოდ პარლამენტი ხომ არაა, საკონსტიტუციო სასამართლოს უმრავლესობა არის ქართული ოცნების და ბიძინა ივანიშვილის მიმართ ლოიალურად განწყობილი მოსამართლეებით დაკომპლექტებული, ცხადია, ყველაზე ამას ვერ ვიტყვი; უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე და მოსამრთლეთა კორპუსი მთლიანად კლანის ხელშია და ეს ხალხი არის ის ხალხი, ვინც ივანიშვილის დავალებებს ასრულებს; გენერალური პროკურორი არის ივანიშვილის მორჩილი კაცი; სუს-ის უფროსი არის ივანიშვილის ერთგული ადამიანი; შინაგან საქმეთა მინისტრი არის ივანიშვილის ერთგული ადამიანი, ანუ, ყველა იმ თანამდებობაზე, რომლებიც ხელშეუხებლობის მაღალი გარანტიებით არიან დაცული საქართველოს კანონმდებლობით, სულ ბიძინა ივანიშვილის ერთგული ადამიანები არიან და შესაბამისად, პარლამენტში ძალების ასე გადანაწილებაც ნიშნავდა იმას, რომ ავტორიტარიზმი მკვიდრდება. შესაბამისად, ბოიკოტმა გამოაფხიზლა მსოფლიო და დაანახა, თუ რა მძიმე ვითარება იყო საქართველოში. ნიკა მელიას დაჭერა იყო გარდამტეხი, რითიც ყველამ დაინახა, რომ საქართველოში ძალიან მძიმე ვითარებაა და აქედან გამომდინარე, ყველა ნაბიჯი, რომელიც ოპოზიციის მხრიდან გადაიდგა, მე ვიტყოდი, ასეთი სარისკო და თავგანწირული ბრძოლა იმისთვის, რომ ყველას დაენახა, რა მძიმე ვითარებაა საქართველოში, შედეგიანი იყო და ჩვენ შეიძლება, ვკამათობდეთ იმაზე, ვინ მოაწერა ხელი, ვინ არა და ერთმანეთს რაღაცეებში ვადანაშაულებდეთ, მგონია, რომ უსაგნოა იმ შედეგთან შედარებით, რაც მივიღეთ ამ ყველაფრისგან გამომდინარე, იმიტომ, რომ აშშ და ევროკავშირი უკვე მუდმივად აკონტროლებს და ინტერესდება საქართველოში არსებული მდგომარეობით. 

- თვითმმართველობის არჩევნებისთვის რას აპირებთ, რესპუბლიკელები ისევ ბლოკის სახიით მიიღებთ მონაწილეობას? 

- ჯერ გადაწყვეტილი არ გვაქვს და ვერაფერს გეტყვით. 

რუსა მაჩაიძე, ჯი-ეიჩ-ენი