სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს საქართველოში ბოლო ვიზიტთან დაკავშირებით, სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს პროკურორი ფატუ ბენსუდას განცხადება დღეს ჟურნალისტებს იურისდიქციის, კომპლემენტარულობის და თანამშრომლობის განყოფილების დირექტორმა ფაკისო მოჩოჩოკომ გააცნო. განცხადებას ,,ჯი-ეიჩ-ენი“ უცვლელად გთავაზობთ:
„რისთვის იმყოფება სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს გუნდი ამ კვირას აქ, საქართველოში? სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს მისია უკავშირდება სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს მოსამართლეების იანვრის ბოლოს მიღებულ გადაწყვეტილებას ჩემს ოფისს ნება დართონ გამოიძიოს სამხრეთ ოსეთსა და მის მიმდებარე ტერიტორიაზე 2008 წლის შეიარაღებული კონფლიქტის დროს სავარაუდოდ მომხდარი დანაშაულები. დღევანდელ ჩვენს მისიას წინ უსწრებდა გასული წლის ოქტომბერში თბილისში ჩემი ვიზიტი, როდესაც პირადად განვმარტე გამოძიების დაწყების ჩემი შუამდგომლობის სამართლებრივი მიზეზები.
ბოლო რამდენიმე დღის განმავლობაში თბილისში ჩემს გუნდს რამდენიმე შეხვედრა ჰქონდა მთავრობის, საერთაშორისო ორგანიზაციების, სამოქალაქო საზოგადოების და სხვა მნიშვნელოვან წარმომადგენლებთან. პირველ რიგში, მოცემულმა შეხვედრებმა საშუალება მოგვცა აგვეხსნა თუ როგორ მუშაობს სასამართლო, რა შედის სასამართლოს ე.წ. „ორგანოების“ ფუნქციებში. გარდა ამისა, საშუალება მოგვეცა განგვემარტა სასამართლო პროცედურების შემდგომი ეტაპები, კერძოდ, სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს პროკურორის ოფისის მიერ წარმოებული გამოძიება. და ბოლოს, საშუალება მოგვეცა გვემსჯელა იმის თაობაზე, თუ რას მოითხოვს და რა პროცედურებს მოიცავს სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოსთან თანამშრომლობა. მოცემული კომუნიკაცია ძირითადი ელემენტია იმ მოსამზადებელი ეტაპისა, რომელიც წინ უძღვის საქართველოში სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს პროკურორის ოფისის გამომძიებლების უფრო რეგულარულ მოვლინებას და ასევე სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს სხვა ორგანოების პერსონალის ჩამოსვლას, რომელიც პასუხისმგებელია სასამართლოს მუშაობის ისეთ ძირითად ასპექტებზე, როგორიცაა დაცვის სამართლებრივი წარმომადგენლობის ხელშეწყობა, მოწმეთა დაცვა ან საზოგადოებასთან ურთიერთობა.
დღეს კიდევ ერთხელ მინდა ყურადღება გავამახვილო ჩემს მიერ უკვე გაკეთებულ განცხადებაზე: მოცემული გამოძიების არც ერთი ნაწილი არ გასაჯაროვდება. ის არის და დარჩება სრულიად კონფიდენციალური. ეს საჭიროა იმისთვის, რომ გამოძიება და მტკიცებულებათა შეგროვება წარიმართოს მიუკერძოებლად და ასევე იმისთვის, რომ შევასრულოთ ჩვენი სამართლებრივი და ფიდუციური ვალდებულებები მოწმეების და იმ პირთა მიმართ რომლებთანაც ურთიერთობა გვექნება გამოძიების მსვლელობაში.
მინდა ხაზი გავუსვა იმას, რომ ჩემი ოფისის გამომძიებლები შეაგროვებენ მტკიცებულებებს სხვადასხვა წყაროდან. ჩვენი გამომძიებლები თავიანთ სამუშაოს შეასრულებენ დამოუკიდებლად და მიუკერძოებლად. ისინი შეამოწმებენ შესაბამის ადგილებს, შეაგროვებენ მტკიცებულებებს და დაკითხავენ მოწმეებს, შეაგროვებენ მასალას და დაათვალიერებენ დოკუმენტებს. ამიტომ თუ სადმე წაიკითხავთ რაიმე დეტალებს ჩვენი სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს საგამოძიებო ქმედებების შესახებ, დარწმუნებული იყავით იმაში, რომ ისინი ფიქტიური იქნება.
თქვენ შეიძლება გაგიჩნდეთ კითხვა თუ რატომ იწყებს სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლო 2008 წლის მოვლენების გამოძიებას მხოლოდ ახლა. სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს წესების თანახმად, სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს არ შეუძლია საპროცესო ქმედების განხორციელება თუ ქვეყნის ხელისუფლება თავად აწარმოებს (ან აწარმოა) საპროცესო ქმედებებს ეროვნულ დონეზე. საქართველოში ამას ადგილი ჰქონდა გასული წლის დასაწყისამდე. ამგვარად, სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს მიერ გამოძიების დაწყების დრო მნიშვნელოვნად განპირობებული იყო, ქვეყნის შიგნით წარმოებული გამოძიების ტემპით და საბოლოო ჯამში, მისი ნაკლებობით.
რაც შეეხება იმ სავარაუდო დანაშაულებს, რომლებსაც გამოძიება შეისწავლის, მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ იმის მიხედვით თუ რა მტკიცებულებებს მოიპოვებს ოფისი, მე, როგორც პროკურორს, შემეძლება ბრალის წაყენება სამხრეთ ოსეთსა და მის მიმდებარე ტერიტორიაზე მომხდარ შეიარაღებულ კონფლიქტთან დაკავშირებულ ნებისმიერ დანაშაულებთან მიმართებაში, განურჩევლად იმისა, თუ რა ეროვნების იქნებიან სავარაუდო დამნაშავეები ან რომელ მხარეს მიეკუთვნებიან ისინი.
გამოძიება გაგრძელდება იმდენ ხანს, რამდენიც დასჭირდება მტკიცებულებების შეგროვებას და დამოკიდებული იქნება რესურსებზე, უსაფრთხოებასა და თანამშრომლობაზე.
როდესაც ამის დრო მოვა, სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს მოსამართლეებს შუამდგომლობით მივმართავ, რათა მათ გასცენ იმ პირთა დაკავების ან სასამართლოში გამოცხადების ბრძანება, რომლებიც მიჩნეულნი იქნენ სავარაუდო დანაშაულის ჩამდენ პირებად ჩვენი დამოუკიდებელი გამომძიებლების მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებების ძალაზე დაყრდნობით. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ჩვენ გამოძიებას არ ვიწყებთ კონკრეტული ეჭვმიტანილების გათვალისწინებით. ჩვენ არ გვაქვს ეჭვმიტანილების ან სამიზნეების სია. აბსოლუტურად ნათელი უნდა იყოს, რომ მხოლოდ ჩვენი გამოძიების დასასრულს, მას შემდეგ რაც შევაგროვებთ და განვიხილავთ ყველა საჭირო მტკიცებულებებს, ჩვენს მიერ იდენტიფიცირებული იქნებიან ეჭვმიტანილები.
დასასრულს მინდა ავღნიშნო, რომ ჩემს ოფისს და ზოგადად, სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს, კონფლიქტის ყველა მხარის სრული თანამშრომლობის იმედი აქვს. მხარეების დროული და თანმიმდევრული თანამშრომლობა, განურჩევლად მათი სტატუსისა, ეფექტური გამოძიების ინტერესებშია. ეს ხელს შეუწყობს სიმართლის დადგენას და სამართლიანობის აღდგენას იმ დაზარალებულებთან დაკავშირებით, რომელსაც კონფლიქტის შედეგად საშინელი ზიანი მიადგათ, განურჩევლად მათი ეროვნებისა თუ წარმომავლობისა“, - აღნიშნულია ბენსუდას განცხადებაში.
სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს პროკურორის ოფისის წარმომადგენლების სამდღიანი პროგრამა საქართველოში დღეს დასრულდება.
