152 წლის წინ ქართველი პოეტი ნიკოლოზ (ბაჩანა) პავლეს ძე რაზიკაშვილი დაიბადა. ბაჩანამ დაწყებითი განათლება ჩარგალში მიიღო, ხოლო შემდეგ მშობლებმა გორის საოსტატო სემინარიაში მიაბარეს, სადაც მისი უფროსი ძმა ვაჟა-ფშაველა სწავლობდა.
გორის საოსტატო სემინარიის დამთავრების შემდეგ (1885) მასწავლებლობდა ვეჯინში, 1890 წლიდან კი - ბარისახოში, ხევსურეთის პირველ სკოლაში.
1900-1920 ასწავლიდა მაღაროსკარის, ჩარგლის, დუშეთის, სიღნაღისა და ბოდბის სკოლებში. საბოლოოდ დამკვიდრდა ქვემო ქედში. მწერლობა 80-იან წლებში დაიწყო. ბაჩანას პოეზიაში მთის ხალხთა ზეპირსიტყვიერებისა (კრებდა მის ნიმუშებს) და ქართული კლასიკური მწერლობის (განსაკუთრებით უფროსი ძმის, ვაჟა-ფშაველას) დიდი გავლენა შეინიშნება. მისი შემოქმედების თემატიკას იმდროინდელი საქართველოს პოლიტიკური მდგომარეობა განსაზღვრავდა. ლექსებში "ნატვრა", "ტყის სიმღერა", "მუხა", "ვინა სთქა საქართველოზე" და სხვ. ბაჩანა სიმბოლურ-ალეგორიული სახეებით გადმოსცემდა სამშობლოს მძიმე მდგომარეობას, რაც განაპირობებდა მის ლექსთა ელეგიურ ტონს ("ოცნება პატიმრისა", "გზააბნეული").
ბაჩანას შემოქმედებაში განსაკუთრებული ადგილი ეთმობა ბუნებას, როგორც ადამიანის ცხოვრებაში მონაწილე ყოვლისშემძლე ძალას. პოემაში "თაღლაურა" (1884), "ნანაის სიმღერა" (1889), "საფრთხე" (1891) პოეტი მთიელთა ყოფა-ცხოვრებას აღწერს; პოემა-რომანში "წაწლობა" (1919-1924) ფშავის თემის ზოგიერთი წეს-ჩვეულების დრომოჭმულობას ააშკარავებს.
ბაჩანა დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.