სახელმწიფო აუდიტის სამსახური დასაქმებულთა შრომითი უფლებების დაცვის მექანიზმების ეფექტიანობის აუდიტის ანგარიშს აქვეყნებს.
როგორც ანგარიშშია აღნიშნული, შრომის ინსპექციის დღეს არსებული ფორმატი არ შეესაბამება ამ მიმართულებით არსებულ საერთაშორისო სტანდარტებსა და საუკეთესო პრაქტიკას. ინსპექციას არ აქვს ისეთი მნიშვნელოვანი უფლებამოსილებები, როგორებიცაა: შრომის უფლებების სრული სპექტრის შემოწმება, სამუშაო ადგილზე დამსაქმებლის წინასწარი ნებართვისა და გაფრთხილების გარეშე ვიზიტი და შესაბამისი სანქციების დაწესება.
სახელმწიფო აუდიტის სამსახური მიიჩნევს, რომ ინსპექციის შეზღუდული უფლებამოსილებები შეუძლებელს ხდის შრომით ურთიერთობებში არსებული მნიშვნელოვანი კანონშეუსაბამობების გამოვლენასა და აღკვეთას, რასაც არსებითად ნეგატიური გავლენა აქვს საქართველოში შრომითი უფლებების დაცვის ხარისხზე.
შრომით ურთიერთობებში დასაქმებულთა დაცვას და ინტერესთა ბალანსის მიღწევას ასევე ართულებს ის გარემოება, რომ დასაქმებულები არ არიან სათანადოდ ინფორმირებული საკუთარი შრომითი უფლებებისა და მათი დაცვის საშუალებების შესახებ. აუდიტის შედეგად გამოვლინდა, რომ შრომით უფლებებთან დაკავშირებით მოსახლეობის ინფორმირების მიზნით სამინისტროს მიერ განხორციელებული ღონისძიებები არ არის საკმარისი დასახულ მიზანთან მიმართებაში. ზემოთ განხილული ნაკლოვანებების გამოსწორების მიზნით, სახელმწიფო აუდიტის სამსახურმა გასცა შემდეგი რეკომენდაციები:
რეკომენდაციები საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს:
შრომით ურთიერთობებში დამსაქმებლების ეკონომიკურ ინტერესებსა და დასაქმებულთა უფლებებს შორის ბალანსის მიღწევის მიზნით, საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრომ უზრუნველყოს სოციალურ პარტნიორებთან, მათ შორის პასუხისმგებელ სახელმწიფო უწყებებთან ერთად საჭირო მსჯელობისა და განხილვის ორგანიზება, რათა, მხარეების დასაბუთებული არგუმენტების წარმოდგენის და განხილვის საფუძველზე, საერთაშორისო ხელშეკრულებებით ნაკისრი ვალდებულებების გათვალისწინებით, მოხდეს შრომის ინსპექციის ადეკვატური უფლებამოსილებებით აღჭურვა. აღნიშნული პროცესის საწყის ეტაპზე, მიზანშეწონილია შრომის პირობების ინსპექტირების უკვე არსებული პროგრამის გავრცელება შრომითი უფლებების უფრო ფართო სპექტრზე (შრომითი ხელშეკრულებები, ანაზღაურება, ანაზღაურებადი შვებულების უფლება, ზეგანაკვეთური სამუშაო დრო და სხვა).
შრომითი უფლებების შესახებ დასაქმებულთა ინფორმირებულობის ამაღლების მიზნით, მიზანშეწონილია საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრომ შეიმუშავოს ამ მიმართულებით კომუნიკაციის სტრატეგია, სადაც გაწერილი იქნება კონკრეტული მიზნები, ამ მიზნების მისაღწევად საჭირო ქმედითი ღონისძიებები და მიღწეული შედეგების შესაფასებლად საჭირო გაზომვადი ინდიკატორები. მოსახლეობის მოწყვლადი ჯგუფების მხარდაჭერის მიზნით, მნიშვნელოვანია, სტრატეგიის შემუშავების პროცესში სამინისტრომ განსაზღვროს სამიზნე ჯგუფები პრიორიტეტების მიხედვით.
დასაქმების ხელშეწყობის მიმართულებით უკვე არსებული მექანიზმების პროდუქტიულად გამოყენების მიზნით, მიზანშეწონილია, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრომ მოახდინოს კომუნიკაციის არსებულ საშუალებებში (მაგალითად, worknet-ზე რეგისტრაციის და დასაქმების ადგილის შერჩევის დროს, ტრენინგების დროს) შრომითი უფლებების შესახებ ინფორმირებულობის ამაღლების კომპონენტის ჩართვა.
ანგარიშის სრული ვერსია იხილეთ ბმულზე: დასაქმებულთა შრომითი უფლებების დაცვის მექანიზმების ეფექტიანობის აუდიტის ანგარიში